RRRR-MM-DD
Usuń formularz
  • Powrót

Getto warszawskie

Tytuł:Getto warszawskie

Sygnatura: AR tom 5

Autor: Katarzyna Person

Język: polski

Lokalizacja: Warszawa

Numer: 5

Opis: Tom piąty Archiwum Ringelbluma przedstawia 71 tekstów dotyczących szeroko pojętego życia społecznego w getcie warszawskim. Teksty podzielone zostały według kryterium tematycznego i zebrane w następujące działy: obrazy getta, uchodźcy i przesiedleńcy, komitety domowe, kobiety, walka z tyfusem, gospodarka i finanse, wychowanie i edukacja, Żydzi i Polacy. Asymilatorzy i neofici, Żydzi i Niemcy, Żydowska Służba Porządkowa, „Trzynastka”. Pracę poprzedzają Wprowadzenie oraz Wstęp, prezentujące historię udostępniania Archiwum Ringelbluma i przedstawiające charakterystykę tomu. Całość uzupełniona została o wykaz skrótów, objaśnienia skrótów i nazw najczęściej występujących w tekście, wykaz dokumentów, bibliografię oraz indeks osób i geograficzny a także opatrzona streszczeniem w języku angielskim.

Tom pełnej edycji ARG: 5

strona 124 z 597

Osobypokaż wszystkie

Miejscapokaż wszystkie

Pojęciapokaż wszystkie

Przypisypokaż wszystkie

Zobacz oryginałpokaż wszystkie

Szukaj
Słownik
Szukaj w tym dokumencie

Transkrypt, strona 124


Uchodźcy i przesiedleńcy [13] 97


13.

Po 02.1941, Warszawa–getto. NN., Relacja z pracy na kwarantannie dla przesiedleńców w getcie warszawskim (ul. Leszno 109). (fragmenty)

[1] U progu nowego życia. Kwarantanna [zajmuje] trzypiętrowy gmach. Długie korytarze — jasne i widne. Ostry zapach sia[rki sta]ra się przebić poprzez nagrom[adzoną] woń ludzkiego brudu. Duże sa[le] szkoły powszechnej szare są od a[...]a i wyziewów ludzkich. Zad[uch] ciał niemytych przyprawia o mdłośc[i]. Gmach przedzielony jest na par[tie] drewnianymi drzwiami oddzielającymi część tzw. brudną od części zwanej [czystą]. Do tej pierwszej kieruje się przesiedleńców, którzy przybyli z drogi i je[szcze] nie są wykąpani i wydezynfekowani, do drugiej wchodzi się po kąpieli. Ubrudzeni drogą, głodni przybywają na miejsce, gdzie otrzymują kubek kawy i chleb, o ile jest. Tutaj niestety nasza wspólna niedola odsłania swe oblicze. Przybywają najczęściej ludzie, którzy mają jeszcze środki na zakupienie sobie chleba, a nabyć go nie mogą, ponieważ wyjść im nie wolno, a Patronat nie ma pieniędzy na kupno pieczywa w ilości potrzebnej do nakarmienia czy odsprzedania wszystkim.

[2] aa[...]aa
Obsługa aa[...]aa
Wobec aa[...]aa
ciągłego aa[...]aa
Zlewane aa[...]aa
gorączkę aa[...]aa
jest zbyt wysoka. Po powrocie dziecko jest rozpalone i prawie nieprzytomne. Pytamy czy są pewni, że to tyfus. Mówią, że nie. Mówią że nie, ale co z tego. Tak im kazano i tak muszą robić.

Dzień płynie za dniem. Szybko. Rozpaczliwie szybko. Godzina biegnie za godziną. Jedno wiąże się z drugim w tę okrutną całość straszliwym krzykiem cierpienia i bezradności:

[3] aa[...]aa
się dziwi czemu aa[...]aa
dotąd nie aa[...]aa
Rozkołysały się aa[...]aa
[spo]łeczeństwa wiążące, aa[...]aa
dochodzić cuchnąca aa[...]aa
Otóż dla interesu jednych, drugich aa[...]aa
mordować się wzajemnie i grabić.

W ciszę drobnomieszczańskiego domu nagle wtargnęła historia, wypłoszyła mieszczucha i przegoniła go zeń. Oszalały i wystraszony, jak szczur biegnie i nie wie, co ma ze sobą począć. Zagrabiony dobytek, opuszczony dom, porozdzielane rodziny.