70 „Dror”, nr 5 [3]
czy [16] dyktatura nad proletariatem?179), o świętym, pełzającym kulcie dla wodza, nie mówiąc już o Kominternie – wszystko to było zepsute w państwie socjalistycznym. My nasz stosunek sformułowaliśmy pozytywnie jako do kraju socjalistycznej budowy, jako kulturalnego, edukacyjnego, naukowo-socjalistycznego i militarnego czynnika w ruchu robotniczym.
[Ale] co się tyczy kwestii żydowskiej w Rosji – tu był największy protest przeciw fałszywie przedstawionej, fałszywie uzasadnianej i fałszywie rozwiązywanej kwestii – fundamentalnej kwestii w organizowaniu naszego syjonistyczno-socjalistycznego młodzieżowego ruchu na ziemiach Związku Radzieckiego.
Cadik180
…A zimą, w ciemną noc, kiedy nagle zaskoczy cię burza,
Leje jak z cebra deszcz, nie widzisz w ciemności drogi,
Kiedy zawodzą koty i szakale w złej i ciemnej oddali,
Kiedy w gęstych chmurach zgubiła się wskazująca ci drogę gwiazda,
Wtedy nie lękaj się, spojrzyj głęboko w swe serce, tam jaśnieje twoja gwiazda, Idź pewnie i cicho w stronę twego światła, powolnym i spokojnym krokiem,
A dojdziesz do celu, choćby droga była ciężka i daleka.
Dawid Szmeunowicz181
[17] W 1 0 5. rocznicę urodzin Mendele Mojchera Sforima
A. Wieczność i miłość
Mendele bardzo nie chciał umierać. W czasie swojego jubileuszu 75-lecia miał w rzeczywistości ponad 80 lat. Kiedy ktoś, jakiś pochlebca, podnosząc kieliszek wina, życzył mu lat Mojżesza182, „dziadek”183nie na żarty się na niego rozzłościł. Wprost wyraził swój gniew. Uciekł do pokoju. „A to historia! Ten człowiek b[…]b mi 120 lat… Ja chcę więcej!”
Uśmiechamy się, słuchając o tym incydencie. I nie tylko my, ale również ci, którzy byli tego świadkami, oczywiście uśmiechnęli się. Myślą oni, że „dziadek” sobie żartuje. On to robi na poważnie, myśli tak na poważnie… Ponieważ on, prawdziwy mędrze c, wie przecież, że trzeba… Trzeba w tym wziąć udział… wcześniej czy trochę później. I że – co powinniśmy b[…]b, że 120 lat to jest lekka przesada, nadużycie…
W rzeczywistości nasze uśmiechy teraz, i ich tam, w Odessie, są błędem!
Więcej! „Dziadek” rzeczywiście chce więcej… Odszedł, na jakiś czas zamknął się w najdalszym pokoju, uparł się: on chce więcej!
