Wstęp XXXIII
Korespondenc” (zob. Dodatek) wymienieni zostali ponadto: Leon Fajgenbaum, Eliezer Lipa Bloch, Eliahu Gutkowski, Josef Sak, Lejb Chajc, Michał Landau, Jochanan Morgensztern, Lejzor Lewin, Elchonon Cajtlin, Meir Morgensztern107.
Jednocześnie Dror prowadził działalność wśród dzieci i młodzieży w getcie. Pole aktywności wyznaczało podwórko: „W obrębie jednego warszawskiego podwórka mieszkało więcej ludzi niż w całym małym miasteczku. Na każdym podwórku mieliśmy uchodźców. Wieczorami zbieraliśmy młodzież i dzieci […]. Śpiewaliśmy, uczyliśmy hebrajskich piosenek. Każdy robił, co mógł […]. Zajęcia z młodzieżą i z dziećmi były obowiązkiem naszych »starszaków«, jak Lea Perlsztejn, Chawka Folman i Rut Szklar”108.
Działalność wychowawcza Gordonii
W przeciwieństwie do luźnej, opartej na więzach koleżeńskich i wspólnych zadaniach struktury Droru, Gordonia przyjęła szomrowy (skautowy) model wychowania, co upodabniało jej struktury do form organizacyjnych Haszomer Hacair109. Nie może to zresztą dziwić, skoro twórca Gordonii, Pinchas Lubianiker, był wcześniej członkiem Haszomer Hacair. Różnica między dwiema organizacjami miała podłoże ideowe – tu niezgoda była fundamentalna – natomiast struktury były w zasadzie identyczne i identycznie je nazywano (językiem organizacji, w którym formułowano nazewnictwo, był oczywiście hebrajski).
Przed wojną Gordonia kładła szczególny nacisk na obowiązek alii i realizacji syjonizmu we własnym życiu, toteż problem określenia zadań ukształtowanych już dorosłych wychowanków ruchu (bogrim) w sytuacji okupacyjnej nabierał pierwszorzędnego znaczenia. Podobnie jak w wypadku Droru, jednym z najważniejszych celów było bowiem odtworzenie i wzmocnienie warstwy instruktorskiej. Bogrim, którzy odbyli przeszkolenie rolnicze (hachszarę) i byli gotowi do alii, mieli w sytuacji, gdy wyjazd był niemożliwy, obejmować funkcje organizacyjne i wychowawcze. Do tej właśnie grupy adresowane było okupacyjne „Słowo Młodych” (co oznaczało zmianę w stosunku do sytuacji przedwojennej, kiedy gazeta przeznaczona była dla mitorim – wychowanków starszych, ale będących jeszcze przed hachszarą110). Gordonia nie wydawała centralnego pisma dla młodszej grupy wiekowej (cofim) – gazetę taką miał natomiast Haszomer Hacair („El Al”), wydający również gazetę adresowaną do bogrim („Neged Hazerem”).
W czasie wojny struktura okręgów Gordonii odpowiadała, jak się wydaje, podziałowi administracyjnemu Generalnego Gubernatorstwa: istniał zatem okręg warszawski (sekretarzem warszawskiego gniazda Gordonii i członkiem Komendy Okręgowej był Jakow Fajgenblat, później zastępca Gellera w powstaniu kwietniowym), lubelski, radomski i zapewne – choć nie pojawia się w zachowanych tekstach – krakowski. Dla Małopolski Wschodniej istniała osobna Komenda Naczelna we Lwowie. Decyzje w sprawie działalności ruchu podejmowano na naradach (moaca), na poziomie okręgowym lub centralnym (moaca arcit, rada krajowa).
