Słownik terminów 497
Dybuk (hebr. przylgnięcie) – duch zmarłego pragnący zawładnąć ciałem żywego człowieka.
Haskala (hebr. nauczanie, oświecenie) – nurt w kulturze żydowskiej, rozwijający się od końca XVIII w. pod wpływem idei europejskiego oświecenia. Postulował włączenie się w nurt zachodniej nowoczesności, krytyczną rewizję tradycji, często związany był z tendencją asymilacyjną.
Jamim Noraim (hebr. straszne dni) – dziesięć dni między świętem Rosz Haszana a Jom Kipur, czas skruchy, pokuty i pojednania z Bogiem i ludźmi.
Jesziwa, jeszybot – uczelnia talmudyczna, dla chłopców w wieku od kilkunastu do dwudziestu kilku lat, którzy ukończyli cheder, elementarną szkołę religijną.
Jom Kipur (też Sądny Dzień, Dzień Pojednania) – święto o charakterze pokutnym obchodzone 10. dnia miesiąca tiszri (wrzesień– październik), kończące obchody związane z żydowskim Nowym Rokiem.
Jorcajt (żyd.) – rocznica śmierci według kalendarza żydowskiego.
Kidusz haszem (hebr. uświęcenie imienia Bożego) – gotowość do przyjęcia męczeństwa i śmierci za wiarę.
Maskil (hebr.) – człowiek oświecenia, wierzący w naukę i postęp.
Micwa (hebr.) – dobry uczynek, akt dobroczynności.
Misnaget (mitnaget) (hebr.) – sprzeciwiający się, przeciwnik ruchu chasydzkiego.
Mojre-hojroe (żyd.) – rabin rozstrzygający wątpliwości dot. przepisów religijnych.
Pesach (hebr. przejście) – święto obchodzone na pamiątkę wyzwolenia Żydów z niewoli egipskiej. Pesach rozpoczyna się wraz z zachodem słońca w wieczór 14. dnia miesiąca nisan (kwiecień–maj) i trwa siedem dni w Izraelu, a osiem w diasporze. Pierwszy i ostatni z tych dni są świętami pełnymi, dni środkowe nazywane są chol hamoed (półświęto). Wieczorem pierwszego dnia Pesach odbywają się tradycyjne wieczerze sederowe, podczas których odczytywany jest tekst o ucieczce z niewoli egipskiej – hagada paschalna. Podczas trwania święta zaostrzone są rygory koszerności i nie wolno używać zakwasu do pieczywa.
Pinkas (pinkes) (hebr. kronika) – księga z zapiskami dotyczącymi wydarzeń w danej gminie żydowskiej.
Purim – radosne święto obchodzone na pamiątkę opisanego w Księdze Estery ocalenia Żydów z rąk Hamana. Po udaremnieniu – dzięki królowej Esterze – planów Hamana powieszono jego samego i jego dziesięciu synów. Zwane też żydowskim karnawałem.
Rosz Haszana (hebr. początek roku) – święto żydowskiego Nowego Roku obchodzone 1. i 2. dnia miesiąca tiszri (wrzesień–październik). Przypomina o stworzeniu świata i dniu sądu ostatecznego.
Sidur (hebr.) – modlitewnik.
Simchat Tora (hebr. Radość Tory) – święto zakończenia rocznego cyklu czytania Tory, obchodzone po święcie Sukot.
Straszne Dni zob. Jamim Noraim.
Szawuot (też Święto Tygodni, Pięćdziesiątnica) – święto upamiętniające nadanie Tory na Synaju, obchodzone 49 dni po Pesach, szóstego dnia miesiąca siwan (koniec maja – początek czerwca). Jest to święto o charakterze rolniczym, tradycyjnie związane z zakończeniem żniw.
Sziwa (hebr. siedem) – siedmiodniowy okres ścisłej żałoby, trwający od dnia pogrzebu
