W sobotę (6 czy 7 IX) o godz. 6 rano zamknięto blokami domów miasto i kazano Żydom w ciągu 15 minut pakować się i wyjść z mieszkań, kierując ich do getta, które utworzone zostało w mieszkaniach poprzednio wystrzelanych Żydów.
(1.42.)
Żydzi w Wilnie za czasów niemieckich — dalszy ciąg
W związku z narzuceniem winy za zamordowanie owych dwóch Niemców na Żydów, władze niemieckie aresztowały wszystkich członków Rady Żydowskiej z drem Wygodzkim na czele i rozstrzelały ich na równi z innymi Żydami. Losu tego zdołał ominąć tylko jeden członek Rady Żydowskiej, Anatol Fryd22, który przypadkowo przebywał w owym czasie w szpitalu jako chory.
Na dwa tygodnie przed utworzeniem getta została nałożona na społeczeństwo żydowskie kontrybucja w wysokości 5 milionów rubli oraz 2 kg złota. Mimo olbrzymich wysiłków udało się Radzie zebrać tylko ok. 3,5 miliona rubli. Z tego też powodu Żydzi nie wiedzieli, czy owe represje (wystrzelanie tak dużej liczby Żydów oraz członków Rady) nastąpiły na skutek zamordowania dwóch Niemców, czy też na skutek niecałkowitego wypełnienia kontrybucji.
W tym samym czasie ukazuje się nakaz oddania przez Żydów posiadanego złota, srebra, kosztowności, papierów oraz listów wartościowych, waluty, pieniędzy obiegowych powyżej 300 rubli, wszelkich surowców, towarów włókienniczych, galanterii i skóry. Rozpoczęły się też rekwizycje mebli, aparatów radiowych i fotograficznych oraz rowerów.
Droga do getta. Oddziały bojówek litewskich: „Ypatingo”23 wkraczały do domów żydowskich i nakazywały Żydom zebrać najniezbędniejsze rzeczy, i w ciągu 15 minut opuścić mieszkania. W opuszczanych mieszkaniach dokonywali Litwini aktów rabunku, po czym plombowali je. Wypędzonych z mieszkań Żydów zbierano grupami po kilka domów i kierowano ich do utworzonego getta. Getto składało się z dwóch oddzielnych, w ogóle ze sobą nie połączonych dzielnic. Getto I znajdowało się w ramach ulic: Rudnickiej, Dysniejskiej, Jatkowej, Szpitalnej, Szawelskiej, Straszuna i Lidzkiej; getto II zaś zajmowało ulice: Gaona, Szklaną, Jatkową i Żydowską. W ciągu dnia sobotniego do godz. 7 wieczorem skierowano do getta I wszystkich Żydów z ulic: Stefańskiej, Raduńskiej, Nowogrodzkiej, Za - walnej i Zwierzyńca, a do getta II wpędzono Żydów, zamieszkujących ulice: Wielką, Zarzecze, Subocz, Antokol i Sznipiszki. Pozostałą część Żydów z ulic: Mickiewicza, Pohulanki i in[nych], skierowano z powodu braku miejsca na tymczasowy azyl do więzienia łukiskiego. W nocy z soboty na niedzielę okazało się, że ul. Lidzka, wchodząca pierwotnie w skład getta I, zostaje z niego wyłączona. Tejże nocy bojówki litewskie wypędziły z ul. Lidzkiej wszystkich Żydów, którzy znaleźli sobie
22 Powinno być: Fried; patrz: wprowadzenie do IV Wilno, s. 322.
23 Ypatingas Burys (Ipatingas Burys) — patrz: wprowadzenie do IV Wilno, s. 315 i nast. Patrz też: relacja 23 (Ring. I, nr 487), przyp. 6, s. 437.