90 Część I. Dziennik Abrahama Lewina [8]
Żydzi będą musieli bardziej głodować, ale Cyganie nie będą od tego bardziej syci. Mówi się, że do CENTOS-u (organizacja opieki nad dziećmi) zwróciła się delegacja Cyganów i poprosiła, aby zajęto się ich dziećmi i zapewniono im ochronę i możliwe wsparcie.
Cygańska delegacja miała otrzymać satysfakcjonującą odpowiedź. Zarząd CENTOS-u postąpił właściwie i po ludzku.
Czwartek, 2 lipca 1942 r.
Ciężko wziąć pióro w dłoń. Ciężka masa napiera na duszę. Ciężko oddychać i wytrzymać w tej koszmarnej atmosferze. Wygląda na to, że Niemcy przystąpili do akcji wyniszczenia warszawskiego getta. Zaczęli przeprowadzać masowe mordy. „Wszyscy” opowiadają dzisiaj, że Niemcy rozstrzelali wczoraj 110 Żydów: 100 aresztantów z żydowskiego więzienia i 10 policjantów, którzy zostali aresztowani w ubiegłym tygodniu. Według innego źródła, [9] liczba zabitych ma wynosić 120 osób, a policjantów 10. Spośród nich sześciu miało być tymi, których zażądali Niemcy, a czterech aresztowanych przypadkowo, ponieważ ci, których zażądano, nie stawili się. Dalej opowiadano, że zabitych zawieziono na cmentarz przy Gęsiej i tam pochowano w przygotowanym grobie. Z innego źródła, od człowieka, który urzęduje na cmentarzu, usłyszałem, że grób nadal jest otwarty, nie jest wypełniony, pochowano w nim jedynie 13 zabitych z poprzedniej nocy, 6 Żydów i 7 chrześcijan. Rozstrzelanych Żydów – według niego
130 osób – pochowano w zbiorowej mogile w Babicach koło Warszawy227. Opowiadał on, że we wtorek Niemcy zażądali 20 grabarzy. Zawieziono ich do Babic, gdzie wykopali wielki grób. Za swoją pracę każdy z nich otrzymał 15 kg kartofli. Następnie powiedział mi on, że przedwczoraj było już bardzo aktualne wygnanie 70 000 Żydów z warszawskiego getta. Tymczasowo „gminie” udało się za milion złotych odwołać cwygnanie228. Żydzi opowiadają jeszcze, że do Warszawy przyjechał specjalny oddział SS, który ma przejąć [władzę] nad gettem, ponieważ Auerswald, nasz komisarz, jest zbyt liberalny.
Są to wiadomości z dnia dzisiejszego, ale jeśli mamy jeszcze dodać do tego doprawdy smutne doniesienia o upadku Sewastopola229, o nowej ofensywie, którą Niemcy rozpoczęli na południowym i b[…]b rosyjskim froncie, o ich marszu w Egipcie
– mają już stać prawie u bram Aleksandrii, kiedy podsumowuje się naszą sytuację tu na miejscu i ogólną sytuację światową, robi się ciemno przed oczami i brakuje nam tchu.
Czujemy nad nami oddech i łopotanie skrzydeł śmierci. Czy pozostali zostaną ocaleni? Czy pozostaną jacyś ocaleńcy?
Choć sami znajdujemy się w śmiertelnym niebezpieczeństwie, w obecnej chwili drży serce nad losem Erec Israel. Wojna zbliża się do jej granic230. Półmilionowe żydowskie
