RRRR-MM-DD
Usuń formularz
  • Powrót

Dzienniki z getta warszawskiego

Tytuł:Dzienniki z getta warszawskiego

Sygnatura: AR tom 23

Autor: Katarzyna Person, Zofia Trębacz, Michał Trębacz

Język: polski

Lokalizacja: Warszawa

Numer: 23

Opis: Niniejszy tom zawiera dzienniki i zapiski z getta warszawskiego. Obejmuje autografy i rękopisy anonimowe, bezpośrednie relacje autorów oraz teksty osób trzecich spisane przez współpracowników „Oneg Szabat”. Najobszerniejszym dokumentem jest dziennik Abrahama Lewina, należącego do grona najbliższych współpracowników Emanuela Ringelbluma. Zachowały się również zapiski innych członków „Oneg Szabat”, np. Jechiela Górnego, Eliasza Gutkowskiego, Menachema Mendela Kohna, Sz. Szajnkindera, Mordechaja Szwarcbarda, Nechemiasza Tytelmana. Dla losów Archiwum Ringelbluma niezwykle ważne są zapiski Dawida Grabera i Nachuma Grzywacza, rejestrujące dramatyczny przebieg zakopywania (na przełomie lipca i sierpnia 1942 r.) pierwszej części ARG. Prezentowane relacje poświęcone są głównie gettu warszawskiemu, ale nie brakuje w nich opisu wydarzeń rozgrywających się poza stolicą. Teksty zebrane w tym tomie pokazują, jak różnorodny był sposób relacjonowania czasów Zagłady. Jedni starali się nadać swoim zapiskom możliwie obiektywny charakter, przedstawiając jedynie konkretne wydarzenia, inni nie potrafili lub nie chcieli skrywać swoich emocji i doznań.

Tom pełnej edycji ARG: 23

Data: 2018

Wydawca: Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma

strona 355 z 476

Osobypokaż wszystkie

Miejscapokaż wszystkie

Pojęciapokaż wszystkie

Przypisypokaż wszystkie

Szukaj
Słownik
Szukaj w tym dokumencie

Transkrypt, strona 355


Część II. Dzienniki z getta warszawskiego [13] 341

Również zła wiadomość rozniosła się wczoraj. Z Zamościa i Dęblina506wysiedlono [40] Polaków. Zamość zostanie przekształcony w siedzibę SS, a miasto otrzyma nazwę Himmlerstadt. Wszystkie dobra Zamojskich będą rozdzielone między zasłużonych esesmanów.

21 XII [1942 r.]

Żydowski gruppenleiter507opowiada, że dwa dni temu na placówce „Ostbahn”508doszło do rozmowy między inspektorem placówki a dwoma żołnierzami, którzy przed kilkoma dniami wrócili z frontu stalingradzkiego.

Rozmowa trwała 4 godziny pod gołym niebem. Twarz inspektora, która co chwila zmieniała kolor z czerwonego na biały i na odwrót, pokazywała, co opowiadali żołnierze. Pracujący w pobliżu Żydzi słyszeli rozmowę (Niemcy mówili głośno). Jeśli przez kilka tygodni utrzyma się sytuacja taka jak dziś, twierdzą żołnierze, to ani jeden Niemiec stamtąd nie wróci, bo z powrotem nie puszczają, do przodu iść się nie da, a pośrodku się biją.

[tłum. z j. żyd. Magdalena Siek]

ARG II 246 (Ring. II/237; Ring. II/287)

Opis: Ring. II/237 – oryg., rkps (JG* i U*), zeszyt, atrament, j. pol., j. żyd., 160×198 mm, poszyt, k. 12, s. 17; Ring. II/287 – oryg., rkps (U*), atrament, j. żyd., 143×204 mm, poszyt, k. 15, s. 27.

Ring. II/237: na s. 1 (okładka) inf. w j. żyd. (rkps – LEG* [?], ołówek): „1. Górny”; Ring. II/287: na s. 1 (okładka) inf. w j. żyd. (rkps – LEG* [?], ołówek): „2. Górny” i „Bibersztajn, Kacyzne”.

Ring. II/237 zawiera zapisy z 4–10.11.1942 r., Ring. II/287 – 10.11 – 21.12.1942 r. Ring. II/237, zob. Archiwum Ringelbluma. Getto warszawskie, s. 157 (regest).

Ring. II/237: Druk: BFG 1957, t. 4, nr 1 (fragmenty), s. 88–91; Selected Documents, s. 94–101; Dzień

po dniu Zagłady, s. 192–194 (fragment).

Ring. II/287: Druk: Selected Documents, s. 86–94.

4)

[1] 28 I [19]42 r.509

Akcja nr 2

Minęło już 10 dni od tamtego nieoczekiwanego poniedziałku 18 stycznia 1943 r.510

Dziesięć dni pełnych koszmarów, strachu, przerażenia i drżenia przed nieznanym jutrem.

Wypędzeni z ciasnego, ale własnego getta, złamani, straciliśmy również to, co pozostało jeszcze z tamtych straszliwych dni 6–9 listopada 1942 [r.] Błąkamy się między obcymi jak dzicy, bojąc się wychylić głowy. Osiedliliśmy się pomiędzy