26 Część I. Dziennik Abrahama Lewina [4]
obrzezanie ze wszystkimi szczegółami, ściśle według prawa, tzn. według ich wyobrażenia, że mohel i Żydzi z minjanu powinni być wszyscy brodaci i powinna być przygotowana uczta z rybami i mięsem. Przyszli wyznaczonego dnia, w czwartek, i w zgodzie z wymogami prawa odbyła się cała ceremonia, z mohelem i wszystkimi szczegółami, jak również posiłek. Wszystko zostało uwiecznione na taśmie filmowej. Ma to być dowód na nasze barbarzyństwo i obskurantyzm.
Otrzymałem pozdrowienia od Żydów z Ciechanowa koło Mławy42. Ciechanów, jak wiadomo, został włączony do Rzeszy. Dziś żyje tam jeszcze około 3000 (trzy tysiące) Żydów. Szczęśliwie Ciechanów ominął los okolicznych żydowskich osad, takich jak Wyszków, Ostrów, Pułtusk i innych, skąd wszystkich Żydów wygnano albo ich zamordowano. Większa część Żydów ciechanowskich sama uciekła, w większości do Warszawy. Zostało około 3000 ludzi, którzy żyją jak niewolnicy w osobnej otwartej dzielnicy. Wszyscy Żydzi, od młodego do starego, kobiety i mężczyźni, muszą pracować przy różnych robotach przymusowych za minimalną płacę. Jednak, jak powiedział mi ciechanowski Żyd, żyje się w Ciechanowie jako tako, ponieważ żywność jest tania, a getto jest otwarte. Pomimo że surowo karane jest utrzymywanie jakichkolwiek kontaktów albo stosunków handlowych między Żydami i chrześcijanami, ludzie jednak handlują po kryjomu i jakoś sobie radzą.
W każdym mieście, w którym żyją jeszcze Żydzi, muszą oni wytrzymywać różne dziwne antyżydowskie prawa, przy tym w każdym mieście są one inne, zależnie od [4] kaprysów, fantazji i nastroju miejscowych satrapów. Również Ciechanów ma swoje antyżydowskie dekrety. Między innymi: nie wolno nic kupować u chrześcijan, w pierwszym rzędzie żywności. Żydom nie wolno chodzić ani chodnikami, ani środkiem ulicy, jedynie rynsztokami. Żydom nie wolno jeść jajek, mięsa ani białego pieczywa. Zawsze kiedy znajdują u Żyda skorupkę po jajku, otrzymuje on ciężką karę. Kobietom nie wolno czesać włosów, muszą nosić chustkę jako nakrycie głowy. Kobietom żydowskim nie wolno również malować się ani używać szminek i karminu na usta. Jednakże Ciechanów należy do szczęśliwych miejscowości. „Żyje się, jak się da”. Mławscy Żydzi wypili o wiele więcej z hitlerowskiego pucharu goryczy niż Żydzi ciechanowscy. Nie jeden raz Żydzi mławscy byli napadani przez oddziały gestapo i wielkie ich liczby były wysyłane do obozów koncentracyjnych albo obozów pracy43. Przed kilkoma tygodniami mławski Judenrat został aresztowany i wysłany do Oświęcimia. Również żydowska policja została aresztowana za przestępstwo szmuglu. Pewien Perlmuter, mężczyzna w wieku trzydziestu kilku lat, który zarabiał na życie różnymi lewymi interesami robionymi wspólnie z Niemcami, został przez nich bestialsko zamordowany: wprost pokrojono go na kawałki. Ten sam Perlmuter był cztery tygodnie po ślubie44. Pozostawiona wdowa jest całkiem młodziutka, pochodzi z Warszawy, nazywa się Renia Lindner. Miał
