Tytuł:In der pojliszer literatur [W literaturze polskiej]
Sygnatura: mb42
Autor: N. Wejnig
Źródło: "Literarisze Bleter" 1938, nr 31, s. 520
Opis: Tekst stanowi drugą część obszernego artykułu i zawiera recenzję książki Stefanii Zahorskiej "Korzenie".
Książka została uhonorowana nagrodą, mimo że nie jest samoistną całością, lecz pierwszą częścią cyklu. Pokazuje Polskę w przededniu I wojny, wojnę, formowanie się organizacji Strzelec, kształtowanie się myśli narodowej i socjalistycznej. Do udanych elementów w tym debiucie powieściopisarskim należą: zakrój, ujęcie, portrety psychologiczne, konsekwencja w budowaniu nastroju, styl, mowa postaci. Pomimo tego, że Zahorska unika efekciarstwa, książka stanowi prawdziwą sensację dla czytelnika żydowskiego ze względu na główny problem: galicyjskożydowską asymilację. W centrum akcji znajduje się miłość między synem szlacheckim Janem a żydowską inteligentką z Krakowa Anną Weber. Dwoje ludzi, którzy czują do siebie silne uczucie, próbują się do siebie przystosować. Służą tej samej idei: walce o niepodległą Polskę. Ale pojawiają się między nimi dysonanse, gdyż reprezentują, jak określa to N. Wejnig, dwie oddzielne „duchowe rasy” [gejstike rasn]. Chociaż, jak poetycko pisze krytyk, Jan i Anna jak drzewa dotykają się liśćmi, tulą i splatają, lecz ich korzenie są osobne, a korzenie sięgają głębiej, niż wszystko inne. Wejnig cytuje obszerne fragmenty powieści w tłumaczeniu na jidysz. Snuje przypuszczenia dotyczące dalszego przebiegu akcji. Spodziewa się obrazu bankructwa materialnego i moralnego asymilacji. „Książka przeniknięta jest drżeniem serca. Autorka pisze przecież w Polsce lat 1937-1938”. Tak brzmią ostatnie zdania artykułu.
Słowa kluczowe: literatura, krytyka literacka
Uwagi: Pierwsza część artykułu - zob. "Literarisze Bleter" 1938, nr 30, s. 495-496.
Autorka recenzowanej powieści: Stefania Zahorska (1890 Kraków - 1961 Londyn) literatka, historyczka i krytyczka sztuki i filmu, stała współpracownica "Wiadomości Literackich". Zaliczała się do polskich Żydów piszących po polsku. Od 1939 r. przebywała we Francji, a od 1941 r. - w Anglii, gdzie m.in. uczestniczyła w organizowaniu Stowarzyszenia Pisarzy Polskich w Londynie.