374 „Za Naszą i Waszą Wolność”, nr 3, maj 1941 [4]
przygotowań. W części europejskiej ogłoszono stan wojenny; ewakuuje się ludność ze Stambułu. Obywatele obcy opuszczają pośpiesznie Trację. Wojska stoją już na granicy Bułgarskiej; umocnienia terenowe przygotowano. Istnieje stały kontakt ze sztabem angielskim i greckim. Do Berlina wezwany został z Ankary ambasador [Franz] von Papen. Stoi to podobno w związku z propozycją niemiecką zawarcia z Turcją paktu o nieagresji. Nie jest jednak wykluczone, że oferty niemieckie idą dalej: dążą do wciągnięcia Turcji do Paktu Trzech. Jednocześnie do Berlina wezwano ambasadora niemieckiego z Moskwy1121. Świadczyłoby to o zaniepokojeniu, jakie wzbudza w Berlinie zbliżenie rosyjsko-tureckie, oraz niewyjaśniony dostatecznie stosunek Turcji do Anglii po załamaniu się Jugosławii i wejście wojsk niemieckich w walkę bezpośrednią z Grekami. Niemcy będą dyplomatycznie naciskały na Turcję, starając się jednocześnie odsunąć od niej Rosję. Dopiero, gdy się to nie uda, napadną zbrojnie. Które z tych dwóch państw pójdzie na pierwszy ogień – jeszcze trudno przewidzieć.
HISZPANIA – Rząd angielski zawarł układ z rządem gen. Franco, w myśl którego udziela Hiszpanii pożyczki w wysokości 2 i pół miliona funtów sztuk na zakup żywności i surowców. Pożyczka ta dowodzi, że Hiszpania ostatecznie zdecydowała się wyjść z orbity wpływów „osi” i dba jedynie o zachowanie neutralności i uleczenia ran, zadanych przez wojnę domową. Gen. Franco ogłosił ustawę o ochronie państwa i o przeciwdziałaniu wpływom zagranicznym: mającym służyć powyższym celom.
STANY ZJEDNOCZONE AMERYKI PÓŁNOCNEJ – Między rządem Stanów Zjedn[oczonych] a posłem duńskim w Waszyngtonie zawarto umowę, mocą której USA biorą pod swoją opiekę Grenlandię, stanowiącą posesję duńską. Będą tam utworzone amerykańskie bazy lotnicze i morskie. Decyzja ta nastąpiła wobec zauważenia prób wysadzenia w Grenlandii ekspedycji niemieckiej dla opanowania stacji meteorologicznej, częstych przelotów aeroplanów niemieckich nad Grenlandią i innych tego rodzaju objawów. Piecza amerykańska nad Grenlandią ma być sprawowana do zakończenia wojny i do uzyskania pełnej suwerenności przez Danię. Z powodu podpisania tej umowy poseł duński został wezwany do Kopenhagi dla wytłumaczenia się. Odmówił on jednak wezwaniu, a sekretarz spraw zagranicznych [Cordell] Hull oznajmił, że w dalszym ciągu uważany będzie za oficjalnego przedstawiciela Danii, która pozostając pod kontrolą niemiecką, nie może powziąć samodzielnej i ważnej decyzji1122.
Oświadczenie Roosevelta, uznające Morze Czerwone za wolne dla żeglugi amerykańskiej i otwierające zupełnie nową drogę z Ameryki do Egiptu i krajów ościennych, wywołało w Niemczech gniew i przerażenie. Prasa niemiecka protestuje w „imię prawa międzynarodowego”. Również silne protesty wywołuje zajęcie statków niemieckich i włoskich w portach amerykańskich, Włochy głosiły w tej sprawie już 4 noty. Ale pozo-
