380 „Za Naszą i Waszą Wolność”, nr 7, sierpień 1941 [4]
oświadczyli naraz, że wojna z Niemcami hitlerowskimi nie tylko, że ich nie obchodzi, ale zwą przestępstwem branie udziału w tej imperialistycznej wojnie i dlatego wezwali masy francuskie do aktywnego przeciwstawienia się tej wojnie. Francuskich socjalistów, którzy mobilizują całą Francję do wojny z Hitlerem, piętnują komuniści jako służalców francuskich i angielskich kapitalistów i bankierów, którzy jedyni[e] są zainteresowani w wojnie z Hitlerem.
Nadchodzi 17 września 1939 r. Mołotow ogłasza w imieniu Związku Radzieckiego, że pakt o nieagresji zawarty z Polską już nie istnieje, bo „nie ma już Polski”, że wojska Związku Radzieckiego zajmują tereny, które dotąd należały do Polski – Zachodnią Ukrainę i Zachodnią Białoruś. A 28 września 1939 r. następuje w Moskwie jeszcze bardziej uroczysty akt niż z 23 sierpnia – Mołotow i Ribbentrop podpisują umowę w sprawie granic i przyjaźni między Niemcami a Rosją Sowiecką. Związek Radziecki akceptuje bandycki napad rabunkowy Hitlera na Polskę. Polska ulega po raz 4 rozbiorowi pomiędzy Rosją Sowiecką a hitlerowskimi Niemcami. Oba te państwa zawierają pakt przyjaźni. Związek Sowiecki i Niemcy hitlerowskie deklarują się jako przyjaciele, jako dwa państwa, które będą nawzajem sobie pomagały i popierały.
Prasa sowiecka i hitlerowska pełna była podówczas ckliwych artykułów na temat „świętej wojny”, jaką prowadzą Rosja Sowiecka i narodowosocjalistyczne Niemcy przeciwko angielskim i francuskim kapitalistom, przeciwko zgniłym demokracjom i przeciwko zaprzedanym socjalistycznym służalcom w tych krajach. Zaś Związek Sowiecki i hitlerowskie Niemcy stanowią jedyne kraje, w których zostaje realizowana sprawiedliwość społeczna i rozwiązanym zostaje zagadnienie wolności klasy robotniczej.
Zawarty został również pomiędzy tymi państwami układ gospodarczy. Od września 1939 r. roiło się w prasie niemieckiej od artykułów, które podnosiły na duchu masy niemieckie w walce przeciwko Anglii i Francji. Mało tego, głosiła prasa niemiecka, że nie udało się tym krajom wciągnąć Rosję Sowiecką do wojny, aby w ten sposób mógł powstać drugi wielki front wschodni, jak podczas wojny światowej, ale przeciwnie – Związek Radziecki będzie dostarczał Niemcom wszystkiego czego im brak: zboża, nafty, benzyny i innych cennych surowców. Wysoko rozwinięty przemysł niemiecki i rosyjskie bogactwa naturalne uczynią Niemcy niepokonalnymi.
* * *
My, socjaliści, nie mogliśmy tego wszystkiego pojąć. Mezalians sowiecko-niemiecki był dla nas koszmarem.
Byliśmy przeciwnikami systemu dyktatury w Rosji Sowieckiej. Procesy wytaczane w Rosji tym, którzy wraz z Leninem walczyli i tworzyli Związek Radziecki napawały nas zgrozą i okropnym było dla nas to, co uczyniono z Zinowiewem, Kamieniewem, Bucharinem, Tuchaczewskim i jeszcze innymi1138.
