734 „Cajt-fragn”, nr 2, listopad 1941 [10]
a Ukraińcy zajmowali jedynie drugorzędne stanowiska. Wywołało to [10] konflikt między partią a władzą wojskową. W tej sytuacji, gdy ukraińskie kręgi polityczne nie wyczuły, czego się od nich oczekuje, gdy memoriał gen. [Johannesa] Blaskowitza287 ostrzegał, by nie denerwować Polaków, gdy Węgry i Rumunia protestowały przeciw ukraińskim apetytom, gdy minister [Fritz] Todt żądał zabezpieczenia eksploatacji złóż naftowych pod bezpośrednim niemieckim kierownictwem i gdy powstał konflikt z wojskiem – wykorzystał to [Hans] Frank, przedkładając koncepcję powiększenia Generalnego Gubernatorstwa poprzez przyłączenie do niego Galicji Wschodniej. Koncepcja ta została zaakceptowana jako kompromis między wszystkimi intrygami i sprzecznymi żądaniami.
Zgorzknienie Ukrainy względem Niemiec rośnie. Brak wykwalifikowanych sił ukraińskich zmusza Niemców do zaangażowania nie tylko Polaków, ale i pozostałych jeszcze Rosjan (np. rosyjskich kolejarzy). [Z kolei] znaczenie Ukrainy silnie podupadło w kręgach niemieckich, nie urzeczywistnione zostały bowiem nadzieje na dywersyjne powstanie na sowieckiej Ukrainie. Kierownictwo wojskowe informuje, że utworzona zostanie Ukraina Dnieprzańska, w formie niemieckiego komisariatu, w typie Generalnego Gubernatorstwa lub Ostlandu ([jak] Litwa, Łotwa, Białoruś). [Jednak] Ukraińcy ze wschodniej Galicji nie zostaną dopuszczeni do [udziału we władzach] tejże Ukrainy Zadnieprzańskiej.
Nic zatem dziwnego, że w społeczeństwie ukraińskim pojawia się [ostatnio] nienawistny stosunek do Niemców. W okolicach Gródka Jagiellońskiego krąży odezwa wzywająca do nielegalnego organizowania się w celu przeciwstawienia się niemieckiej okupacji. Banderę osadzono w obozie koncentracyjnym. Mimo to ukraińskie szczyty polityczne nie zmieniają proniemieckiej orientacji.
Tak oto błądzi ukraińskie dążenie do wolności i niezależności po ślepych uliczkach szowinizmu narodowego i profaszystowskiej orientacji. Burżuazja ukraińska i drobnomieszczańska, nacjonalistyczna inteligencja jest jeszcze niewolnikiem iluzji, że hitlerowski cNeu Ordnungc w Europie pozwoli im zbudować niezależną Ukrainę. Praktyka niemieckiej okupacji otworzy im oczy na ohydną rolę płatnych agentów, jaką przyszło im grać w hitlerowskiej Rzeszy.
Błędy i przestępstwa polskiej polityki ucisku względem Ukraińców stworzyło wrogie nastawienie między tymi dwoma narodami oraz wzmocniło faszystowskie i proniemieckie nastroje w społeczeństwie ukraińskim. Wspólne cierpienia i gorzki zawód, jaki przeżywają polskie i ukraińskie masy pod okupacją niemiecką tworzą korzystny grunt dla braterskiego porozumienia i pokojowego współżycia obu narodów w przyszłej wolnej Europie.
