758 „Cajt-fragn”, nr 3, grudzień 1941 [10]
świecie. Przepaść ta stała się jeszcze głębsza od wybuchu wojny, od września 1939 roku, w związku ze znanym stanowiskiem Sowietów co do wojny.
[17] 22 czerwca 1941 roku Hitler napadł na Związek Sowiecki, a Sowieci nagle znaleźli się po tej stronie barykady, po której walczył obóz demokratyczny i socjalistyczny. Przystąpienie Związku Sowieckiego do obozu tych, którzy prowadzili wojnę z wszechświatowym faszyzmem, przyjęliśmy pozytywnie. Nie tylko dlatego, że blok antyfaszystowski stał się silniejszy, lecz także dlatego, że w toku walk będzie musiała zostać zasypana owa przepaść, która istniała między Związkiem Sowieckim a międzynarodowym ruchem socjalistycznym.
Minęło już sześć miesięcy, od kiedy Związek Sowiecki na tym samym froncie prowadzi wraz z demokracjami i międzynarodowym socjalizmem ciężką, krwawą walkę przeciw wszechświatowemu faszyzmowi. Czy z biegiem czasu dała się zauważyć ewolucja w kierunku zbliżenia między Związkiem Sowieckim a międzynarodowym socjalizmem?
Jeden z głównych zarzutów jakie my, socjaliści, postawiliśmy Związkowi Sowieckiemu, jest następujący. Oto minęło już całe 20 lat od budowy socjalizmu294, a sytuacja życiowa mas rosyjskich dalej pozostała bardzo niska. Nie było przecież żadną tajemnicą, że sposób życia przeciętnego robotnika w Europie Zachodniej był bardzo bogaty w porównaniu ze stylem życia robotniczych mas rosyjskich w miastach sowieckich.
20 lat dyktatury proletariackiej, 20 lat komunistycznej propagandy [sprawiły], że Związek Sowiecki jest już krajem socjalistycznym, a rezultat jest taki, że dla rosyjskiego robotnika i urzędnika jest wprost marzeniem, fantazją, by otrzymać odzież, obuwie, itd. Musiało to wzbudzić krytykę względem metod i sposobów, którymi budowano socjalizm w Związku Sowieckim.
Czytano w prasie sowieckiej, że mocno tam rozbudowano przemysł ciężki: produkcje kopalnianą, metalurgię, maszyny przemysłowe. Przemysł lekki, produkujący artykuły konsumenckie, znalazł się na ostatnim planie. Powstała kwestia: czy doprawdy jest [tak] bardzo ważnym, aby przemysł ciężki był tak mocno rozbudowywany? Przemysł ten rzeczywiście uczyni Związek Sowiecki niezależnym od świata kapitalistycznego. Rzeczywiście da jedyną możliwość, by wykorzystać olbrzymie bogactwa naturalne Rosji i rzecz jasna doprowadzi kraj do wielkiego rozwoju przemysłowego. Dlaczego jednak tempo tego rozwoju musi być okupione ofiarą życia pełnego trudu i wyrzeczenia się wszelkich udogodnień przez rosyjskie masy pracujące?
[18] Było to zrozumiałe w pierwszych latach istnienia Związku Sowieckiego. Było to jasne podczas ciężkiej wojny domowej295. Gdy jedna minęła pierwsza pięciolatka296, [potem] druga i trzecia, a życie jednostki się nie polepszało – musiało to wywołać pytanie: czy to jest socjalizm? Czy nie jest to przypadkiem okropny etatyzm prowadzony przez kolosalny aparat biurokratyczny, który nic się nie liczy z interesami mas?