790 „Nowa Młodzież”, nr 1, luty 1942 [12]
[12] Z artykułu pt. Odpowiedzialność za Hitlera.
„Nie powinniśmy ustalać odpowiedzialności tej zbyt jednostronnie, zapominając o wspólnictwie wielkiej części europejskiej opinii w postępach i zwycięstwach »ducha czasu« – ducha III Rzeszy. Nie mogą powoływać się na wojenną winę Niemiec ci, którzy dostrzegli ją dopiero wtedy, gdy samoloty niemieckie znalazły się nad Warszawą, ani ci, którzy spostrzegli ją w chwili wybuchu wojny z ZSRR”.
„BARYKADA WOLNOŚCI” z dnia 15 II 1942 r.
Z artykułu – Hitleryzm w kontuszu.
…„Dziwna jest psychika polskiego nacjonalisty. Godzi on znakomicie swą świeżej daty nienawiść do Hitlera z zupełną akceptacją jego wyczynów antyżydowskich. Oświęcim jest potępienia godny, ale obozy żydowskie wita się z zadowoleniem. Palmiry czy Wawer to zbrodnia, ale wymordowanie dziesiątek tysięcy Żydów na Kresach Wschodnich to zjawisko obojętne, jeżeli nie radosne. Walka z hitleryzmem łączy się z entuzjazmem dla getta. Według pojęć polskiego nacjonalisty Hitler to bożek o dwóch twarzach. Gdy zwraca się twarzą antypolską nacjonalista grozi mu pięścią, gdy odwraca się aby pozyskać oblicze antyżydowskie, nacjonalista bije mu pokłony”.
…„Kto należy do świata dyktatury, kto ma mentalność faszystowską, dla tego nie ma miejsca po tej stronie barykady, z której zwisa sztandar wolności”.
„NOWE DROGI” z dnia 21 stycznia 1942 r.
Z artykułu pt. Rewolucyjno-społeczne wartości 1863 r.339
…„I kiedy nad trwałymi wartościami [18]63 roku się zastanawiamy, to dochodzimy do konkluzji, że wytworzyła je narodowo społeczna rewolucyjna, a walka orężna, nie osiągnąwszy zwycięstwa i jego owoców, otoczyła tylko owo dzieło blaskiem bohaterstwa i poświęcenia. Wartościami tymi są osiągnięcia społeczne. Rok [18]63 – a raczej lata 1861–[18]64 znaczą w dziejach naszych likwidację ambicji politycznych wielkich rodów arystokratycznych, zmierzch tradycji szlacheckiej, uwłaszcze[nie] chłopów, przebudzenie się stanu trzeciego: mieszczan i proletariatu miejskiego, emancypację Żydów, panowanie ducha istotnej tolerancji.
Tak rok [18]63, rok pierwszej w naszych dziejach nowożytnych wojny nie wyłącznie szlacheckiej i pierwszego powstania ogólnonarodowego stanowi widomą granicę, początek zarazem nowej epoki kulturalnej: wielki krok od Polski szlacheckiej ku Polsce pracy, o którą wciąż walczymy”.
* * *
Chmury nad nami rozpal w łunę.
Uderz nam w serca złotym dzwonem.
Otwórz nam Polskę jak piorunem
Otwierasz niebo zachmurzone.
