RRRR-MM-DD
Usuń formularz

Prasa getta warszawskiego: Bund i Cu...

strona 851 z 902

Osobypokaż wszystkie

Miejscapokaż wszystkie

Pojęciapokaż wszystkie

Przypisypokaż wszystkie

Szukaj
Słownik
Szukaj w tym dokumencie

Transkrypt, strona 851


Słownik skrótów i terminów częściej występującychw tekście

Arbeitsamt – Urząd Pracy w Urzędzie Szefa Dystryktu, zarządzał żydowską siłą roboczą w dystrykcie warszawskim. Sprawował nadzór nad Batalionem Pracy dostarczającym robotników do pracy przymusowej.

Bund (Algemajner Jidiszer Arbeter-Bund in Lite, Pojln un Rusland, żyd. Ogólnożydowski Związek Robotniczy na Litwie, w Polsce i Rosji) – żydowska parta socjalistyczna założona w 1897 r., w Wilnie, od 1898 r. wchodziła w skład Ogólnorosyjskiej Socjaldemokratycznej Partii Robotniczej. Bund propagował autonomię kulturalną Żydów w Polsce i uznanie jidysz za język narodowy, odrzucając syjonizm. W okresie międzywojennym najważniejszym terenem jego działania było terytorium II Rzeczypospolitej, gdzie miał reprezentantów w ponad 100 radach miejskich (choć nie w Sejmie i Senacie). Podczas II wojny światowej bundowcy w getcie warszawskim i w innych miastach (np. Wilno, Białystok, Tarnów, Częstochowa) utworzyli konspiracyjne komitety Bundu. Jesienią 1942 r. przyłączyli się do Żydowskiej Organizacji Bojowej (ŻOB) i wzięli udział w powstaniu w getcie warszawskim. Odrodzony w Polsce w 1944 r., został rozwiązany w styczniu 1949 r. Jego organizacje nadal działają na świecie (np. w Australii).

Centos (Centralne Towarzystwo Opieki nad Sierotami i Dziećmi Opuszczonymi) – organizacja pomocowa powstała w 1924 r. W getcie warszawskim prowadziła placówki opiekuńcze, w tym sierocińce i internaty, świetlice dla dzieci uchodźców i przesiedleńców, „kąciki dla dzieci” przy komitetach domowych i biblioteki. Zajmowała się też organizacją akcji charytatywnych na rzecz dzieci.

Cukunft (Jugnt Bund „Cukunft”; Związek Młodzieżowy „Przyszłość”) – pierwotnie bezpartyjna Socjal-demokratisze Jugnt-Organizacje Cukunft, od I wojny światowej podlegała Bundowi, a do 1922 r. funkcjonowała pod nazwą Jugnt-Bund „Cukunft” jako organizacja młodzieżowa afiliowana przy Bundzie. Podczas II wojny światowej prowadziła działalność konspiracyjną w getcie warszawskim, m.in. wydawała prasę, pomagała przy kolportażu pism wydawanych przez Bund, organizowała opiekę nad dziećmi z socjalistycznej organizacji dziecięcej SKIF (Socjalistisze Kinder Farband), jej członkowie wzięli udział w powstaniu w getcie warszawskim. Po wojnie organizacja wznowiła swoją działalność i istniała do chwili likwidacji Bundu w 1949 r.

Folksdojcz, volksdeutsch (od niem. Volksdeutcher, etniczny Niemiec) – w czasie