Wczoraj rozeszła się pogłoska, że aresztowano Niedziałkowskiego284.
Do dnia dzisiejszego zarejestrowano ponad 450 bezrobotnych nauczycieli z Warszawy i prowincji. Otwarto kuchnie, w których wszyscy – od służącej do kucharki – są nauczycielami.
eCzłowiek ze Zbąszynia285, którego tak się obawiano, przyjechał do Warszawy
z powodu krewniaka. Wrócił do Warszawy, wykupił się za 150 zł. Wszystko z powodu opaski.e
Ogólnie wielki wpływ getta w tych czasach na Żydów-asymilatorów. Poczuli się
Żydami i spróbowali się zbliżyć [do środowiska żydowskiego]. Bardzo boleśnie odczuli wszystkie ograniczenia i prześladowania; samobójstwa w tym środowisku.
Plaga szantażystów polskich bardzo się rozpowszechniła. Adwokat żydowski
„odważył się” powiadomić o nich policję polską; jej pożałowania godna rola, sprzedajność.
Dziś (3 stycznia) słyszałem, że za trzydzieści tysięcy zł Żyd otrzymał zaświadczenie o pochodzeniu z aryjską babką. Za pięćdziesiąt tysięcy zł można dostać od nNiemcówn certyfikat edo E[rec] I[srael]e.
Pewien lekarz szedł w futrze, chcieli mu je zabrać, powiedział, że jest z „Seuche”286, więc zrezygnowali.
Z Łodzi donoszono mi, że jeśli nie zastali w domu nauczyciela, adwokata lub lekarza, zabierali [jego] żonę i dzieci. Bywały wypadki, że sześciotygodniowe dzieci. Niekiedy nawet sami konwojenci wołali dorożki, pomagali pakować rzeczy. Kiedy indziej nie pozwalali zabrać najniezbędniejszych przedmiotów, nawet dla dzieci.
ePotknięcie na zebraniu towarzystwa [?]. Wyjaśniono, że w Warszawie jest ćwierć
miliona ubogich Żydów, nad którymi trzeba się zlitować.e
Dziś znów bito na Miłej, Nalewkach.
W Wawrze opowiadają, że przy kolejce zatrzymano wszystkich i oglądano ich
ofi cerki. Tych, którzy mieli zabłocone buty, rozstrzelano, gdyż w miejscu, gdzie popełniono mord, było błoto.
Unterstützungsstelle für das GG (JUS). Od lipca 1944 r. ukrywał się po stronie aryjskiej w Krakowie. Po wojnie oskarżano go o kolaborację z powodu działalności JUS, która zatajała prawdę o Zagładzie. Oczyszczony z zarzutów przez sąd polski, został potępiony przez Sąd Społeczny przy CKŻP. W 1958 r. wyemigrował do Izraela, gdzie opublikował wspomnienia (Zichrojnes, t. 1–4, Tel Awiw 1960–1970); zob. Żydowska Samopomoc Społeczna, passim; A. Żbikowski, Sąd Społeczny
przy CKŻP. Wojenne rozliczenia społeczności żydowskiej w Polsce, Warszawa 2014, s. 133–158.
283 Por. dok. 22.
284 Mieczysław Niedziałkowski (1893–1940), działacz PPS, poseł na Sejm, redaktor naczelny „Robotnika” i jeden z założycieli Centrolewu. W czasie kampanii wrześniowej wchodził z ramienia PPS w skład Komitetu Obywatelskiego przy dowództwie obrony Warszawy. Aresztowany 24 grudnia 1939 r., rozstrzelany w masowej egzekucji w Palmirach, w ramach tzw. akcji AB.
285 Brak bliższych informacji o tej osobie. Prawdopodobnie ktoś, kto przebywał przed wojną w Zbąszyniu, w obozie dla Żydów-obywateli polskich deportowanych z III Rzeszy; Ringelblum był zaangażowany na miejscu w akcję pomocy; zob. Wstęp; szerzej o tym zob. J. Tomaszewski, Preludium zagłady. Wygnanie Żydów polskich z Niemiec w 1938 r., Warszawa 1998.
286 Tj. pochodzące z tzw. Seuchengebiet (niem. obszaru objętego epidemią). Terminem tym władze niemieckie określały teren późniejszego getta.
