do Warszawy. Ci, którzy zgłaszają się na przesiedlenie na tamtą stronę, do Rosji, nie podlegają tym ograniczeniom.
Na Franciszkańskiej jest wiele odizolowanych domów.
Mieszkanie Załmenki-Burżuja307 znów się ożywiło. hW jaki sposób to się stało?h
Problem wielkich księgozbiorów. fKsiążkami [z biblioteki] „Ha-Szomerf ha-Cair”
uchodźcy palą w piecu [w domu] na Leszno 6.
W Kosowie Lackim308 fznajduje się tysiąc dwustu uchodźców zf Kalisza,
Wyszkowa309, Stoczka310, Czyżewa311. Trzech umarło.
Są Żydzi312, fktórzy zarabiają grubą forsę, wyciągając pieniądzef za [zwrot] towarów zabranych przez tamtych. Kwestia nowych bogaczy z różnych miast.
Część spośród poznańskich [Żydów] (dwustu) znajduje się we Włoszczowie.
Również w następujących miastach: Ostrowie [Lubelskim], Grodzisku, Żyrardowie313, Wiskitkach, Błoniu.
Zdjęcie, które się ukazało w „Berliner Illustrierte Zeitung” było zainscenizowane314. Przyjechał specjalny samochód z pięcioma osobami, złapanymi Żydami. Reb Josef315 fsądziłf, że chodzi o zdjęcie z „[Berliner] Volks-Zeitung”316.
W zarządzeniu dotyczącym obowiązku meldunkowego jest punkt, że trzeba się
zameldować w ciągu 24 godzin po przyjeździe.
Żyd, który posiadał w Bydgoszczy dom wartości stu tysięcy zł oraz domy w innych
miastach, został bez grosza.
„Marpe”317 w Otwocku wywiesił zawiadomienie, że jest szpitalem chorób zakaźnych. hIntencja – jasnah318.
Krąży plotka, że Finowie przeszli rosyjską granicę i nawet zajęli Leningrad; fWęgryf
i Rumunia zwróciły się do Włoch [z prośbą] o protektorat.
Wśród pięćdziesięciu trzech319 [zakładników] z Nalewek było dwóch z Poznania
i także dwóch z „Astorii”.
eNa granicy policjant po rewizji oddał honory na sposób Natana [?]320.
W jaki sposób można odebrać od Grubera321 hipotekę? Ludzie Mendelssohna
[Niemcy] mówią, że jestem im fwinien i takf się to pokrywa pół na pół [?].e
307 Być może Załmen Majzner, działacz społeczny.
308 Kosów Lacki (pow. Sokołów Podlaski).
309 Wyszków (pow. Pułtusk).
310 Stoczek (pow. Węgrów).
311 Czyżew (pow. Ostrów Mazowiecka).
312 W oryg. achejnu – nasi bracia (hebr.).
313 Żyrardów (pow. Błonie).
314 Por. dok. 16.
315 Chodzi zapewne o Józefa Jaszuńskiego.
316 „Berliner Volks-Zeitung” – berlińska gazeta codzienna o charakterze sensacyjno-rozrywkowym, wydawana w latach 1904–1944.
317 Sanatorium Żydowskiego Towarzystwa „Marpe” (Kuracja), działające w Otwocku od 1913 r.
318 Chodziło o zabezpieczenie szpitala przed rabunkami dokonywanymi przez żołnierzy niem.
319 W Kronice getta (s. 75) błędna liczba 350; por. dok. 7, przyp. 65.
320 Być może Natan Buksbaum; por. dok. 1, przyp. 11; por. też Joman 1, s. 60, przyp. 24.
321 Aluzja do wypłat pieniędzy z PKO, której prezesem był przed wojną Henryk Gruber (1892–1973).
