po tysiąc–tysiąc pięćset Żydów. Na ich miejsce mają przybyć tamci. Opowiadają, że przedtem, kiedy zanosiło się na przesiedlenie, zaproponowali w Katowicach cztery tysiące mieszkań żydowskich. Tamci nie chcą. Boją się [mieszkać] w Gubernatorstwie.
eNa początku stycznia istniało niebezpieczeństwo wysiedlenia z Cieszyna i Warszawy, odwołano. Jedzie do Mendelssohna360, aby wyprosić odwołanie.
Sow[iecka] komisja nie przyjmuje Żydów. Kobieta mieszkała w sierpniu we Lwowie,
została sama z dzieckiem, pochodzi stamtąd, ma tam rodziców, kazali pisać do
Gdańska. Bardzo długie kolejki, ciężko się dostać.
Kupcy [żydowscy] sobie radzą. Dają towar w komis zwyczajnym klientom-chrześcijanom, a w sklepie zostają puste półki. Zlikwidowano buchalterię, bo wychodziło, ile zabrano z magazynu i ile zostało.
Oficjalnie zapytano b[…]b i otrzymano odwieczną odpowiedź, [że] tylko rozdzielone
rodziny mogą wnosić prośby do gdańskiego konsulatu.
Wsadził do środka kozetki i usiadł na ofiarach [?].
W obozach jenieckich piszą „Pies N.N.”e
Dolar kosztuje dziś, 17 stycznia, 220 zł. Pozostaje to w związku z zapowiedzią
rychłego ostemplowania pol[skich] banknotów.
eSo.[?] dostał list od Mendelego [?], że nie wolno „opiekować się” jajkiem [?].e
Widziałem dokument, że [Mojżesz] M[erin] jest uprawniony do mianowania
Żydów zarządcami w okręgu katowickim, do wydawania nakazu aresztowania opornych, poruszania się dniem i nocą, posiadania dwudziestu tysięcy zł, do podawania zarządzeń do publicznej wiadomości na murach.
Historia z deklaracjami na prowincji w sprawie emigracji do Rosji to prowokacja,
która miała na celu wyprawienie w drogę całych grup Żydów, żeby potem je przepędzić na tamtą stronę.
Dziesięcioletnim dzieciom zabierają cukierki.
Powiadają, że przymus pracy będzie dotyczył także Polaków. W Bydgoszczy nie
wolno Polakom fchodzić trotuarem, wychodzić poza miastof.
Rozpoczęło się przesiedlanie Polaków ze Śląska361.
fŻydzi spodziewają sięf aa[...]aa bloki mieszkalne, z ich mieszkań. Na jednej ulicy
dają więcej czasu na zabranie rzeczy. Na innej pozwalają wziąć tylko plecak, przy
czym nie zezwolono włożyć do plecaka skórzanej torby, stanowiącej jakoby przedmiot luksusu.
Żydzi sprzedają resztę towarów, z których „okradają” swoje własne sklepy, magazyny. Pojawili się nowi kupcy.
Zarządzenie w sprawie wymiany banknotów stuzłotowych i pięćsetzłotowych przyczyni się do zmniejszenia drożyzny362. fPowiadająf, że rozporządzenie dotyczące handlu grozi karą śmierci aa[...]aa sprzedają po lichwiarskich cenach. Również ci, którzy kupują. Obawa przed zajęciem miejsca w kolejkach do banków.
360 Tj. do Berlina.
361 Pierwsze wysiedlenia Polaków z Katowic i Chorzowa miały miejsce na przełomie 1939 i 1940 r.; zob. C. Madajczyk, Polityka III Rzeszy w okupowanej Polsce, t. 1, Warszawa 1970, s. 424.
362 10 stycznia 1940 r. ukazało się obwieszczenie o obowiązku złożenia do depozytu bankowego i ostemplowania przedwojennych polskich banknotów o nominałach 100 i 500 zł.
