[Żydzi] chwytają się wszelkich środków, żeby uratować meble. Odwracają kredensy, żeby brzydko wyglądały.
hWymiana setek dzisiajh dziewiątego marca 27 zł.
Lekarzom żydowskim, tym, którzy wyjechali, zabiorą gabinety. Żyd[owskim] lekarzom nie wolno nosić [opasek] Czerwonego Krzyża.
hW Łodzi byłh w czwartek i piątek hpogrom Żydów466. Mówią, że zabito 26 osób
i że jest wielu rannychh.
W Warszawie, od listopada ubiegłego roku, przechrzciło się ponad dwieście Żydów. Między nimi: Marek Arnsztajn467, Wassong468 i in[ni]. Są wśród nich poza lekarzami i przedstawicielami innych inteligenckich zawodów także kramarz z Mokotowa i in[ni]. Przyczyna: wychrztom udziela się wiz do Włoch, a w Warszawie otrzymują białe bułki (54 w styczniu)469.
hMówią, że gdy był tu Frankh, wezwano hprezydenta Warszawy470 i [polecono] mu napisać, że Żydom jest tu dobrze; odmówił napisania tego. Zapewnili go, że nie będzie opaski i że w ogóle położenie Żydów polepszy sięh.
hTaki obrazekh: z rana przed ósmą godziną zajeżdżają ciężarówki z tamtymi, podczas gdy na placu zebrały duże grupy z Batalionów Pracy. Każdy wygraża czymś innym: szpicrutą, rewolwerem itp. Ludzie nie tracą głowy.
Na Lesznie grupy tramwajarzy pol[skich] biją przechodniów żydowskich: kobiety
i mężczyzn.
Kilka samobójstw w środowisku inteligencji żyd[owskiej] w Łodzi.
hPolicjanci polscyh zrobili zbiórkę hdla kolegi Żyda, którego wysłano do Niemiec.
Słyszałem tak samo o urzędniczce Żydówce w magistracie, że koledzy chrześcijanie zebrali dla niej pieniądzeh.
Żydzi z zielonymi wstążkami, bez opasek żydowskich. Są to zbieracze szmat i skupujący [złom] metalowy. Są zobowiązani do zebrania w ciągu pewnego czasu wyznaczonej ilości złomu metalowego i szmat. Nie wolno ich brać do robót, mogą podróżować koleją itd.
Każdy Żyd ma słabe serce albo ma „iScheini”471 – mówią tamci.
Prawdopodobnie w czasie wielkiej akcji przeszedł na aryjską stronę i ukrywał się w mieszkaniu żony. Zginął na skutek denuncjacji, jego żonę wywieziono na roboty do Rzeszy.
466 Dwudniowy pogrom Żydów łódzkich, urządzony przez Niemców, którzy chcieli przyspieszyć przesiedlenie do getta, miał miejsce w środę i czwartek 5 i 6 marca. Szacuje się, że jego ofiarą padło kilkaset osób; zob. Losy Żydów łódzkich, s. XVII; ibidem, dok. 25–26; Landau 1, s. 340 (zapis z 14 marca 1940 r.); A. Löw, Getto łódzkie/Litzmannstadt Getto. Warunki życia i sposoby przetrwania, tłum. M. Półrola, Ł.M. Plęs, Łódź 2012, s. 74–75.
467 Marek Arnsztajn (Arnstein), ps. Andrzej Marek (1880–1943), dramaturg, współpracownik prasy żydowskiej i polsko-żydowskiej, reżyser teatralny i filmowy. W getcie pisał sztuki dla teatrów żydowskich, był założycielem i kierownikiem artystyczno-literackim polskojęzycznego „Nowego Teatru Kameralnego”. Dokładne okoliczności jego śmierci nie są znane.
468 Być może chodzi o adwokata Jerzego Wassonga.
469 Por. Landau 1, s. 318 (zapis z 4 marca 1940 r.); Rada Żydowska w Warszawie, dok. 90.
470 Zapewne Julian S. Kulski (1892–1976), od 1935 r. wiceprezydent Warszawy i zastępca Starzyńskiego, od końca października 1939 do 5 sierpnia 1944 r. komisaryczny burmistrz Warszawy.
471 Zaświadczenie (niem.).
