Mury wokół Seuchengebiet w Warszawie nazywają przedłużeniem linii Zygfryda615.
Ostatnio chodzą żydowscy łapacze (sekcyjni) z Gminy Żydowskiej. Stają przed
bramą, znienacka wbiegają [do kamienicy], Żydzi chowają się po bramach, a tam czyhają na nich policjanci.
Tydzień temu, tj. około 30 kwietnia, straszna łapanka do robót. Wyciągano z tramwajów, wyciągano z mieszkań.
Słyszałem, jak został zabity w przeddzień Jom Kipur rabin z Węgrowa. Kazano
mu zamiatać ulice. Potem kazano mu zgarnąć śmiecie do jarmułki. Kiedy się nachylił, pchnięto go trzykrotnie bagnetem, pracował nadal i w czasie roboty zmarł616.
Nie wolno Żydom sprzedawać drzewa z lasów państwowych.
Są Żydzi, którzy mają opaski z napisem: „iWirtschaftlich wertvolle Judeni”617.
Złapano 50 Żydów [i zawieziono] na Okęcie. Dwudziestu kazano zakopać zdechłego kota, trzydziestu kazano się odwrócić, a potem polecono im odszukać [koci] grób. Udawali przez kilka godzin, że niby szukają, wreszcie znaleźli. Żołnierze śmiali się. Innym razem przyszli, nie było co robić. Rozegrali zawody piłkarskie, Żydzi wygrali 2:1.
Charakterystyczne, że poszczególni Niemcy, [sami], zachowują się inaczej, po
ludzku. eTen sam wachmistrz w obozie Icchaka [Gitermana] mówił w sali z innymi:
Żydzi są winni itp.e
Dezynfekcja w obozie: lizol na głowę i ług na gołe ciało.
List do Tallina: „Wuj Amcho Israel618 żyje w złych warunkach. Cierpi ogromnie
z powodu swego syna Jeki619, który sprawuje się bardzo źle. Urządza skandale na ulicy. Zmusza ojca do włóczenia się z nim przez cały dzień. Wiesz przecież, jak się sprawował w domu, a obecnie, wyobraź sobie, zachowuje się stokroć gorzej. Ojciec chciałby mieszkać na południu, musi jednak mieszkać na południu”620.
Nader charakterystyczne są wzajemne stosunki między partiami. Bundowiec
Orzech621 wielce ubolewa, że zamknięto biuro podróży i że emigracja jest niemożliwa622.
eOddaj część pozdrowień, które otrzymasz i ciesz się [?] według uznania (aryjskie listy).e
Ta sama para rękawiczek u Żyda droższa, bo Żyd nie ma już materiału i wie, że
więcej nie dostanie, dlatego musi brać dużo więcej niż chrześcijanin.
W Łodzi droga przez getto prowadzi ulicą Zgierską. Po obu stronach – ogrodzenia
z drutów kolczastych, żeby przechodzący tędy chrześcijanie nie mogli się stykać
z Żydami623. Chrześcijanom nie wolno wchodzić do getta. Marka kosztuje tam 4 zł.
615 Linia Zygfryda – system umocnień niemieckich wzdłuż granicy Niemiec z Francją i Luksemburgiem, wzniesiony w latach 1936–1939.
616 Por. dok. 18.
617 Gospodarczo wartościowi Żydzi (niem.).
618 Naród Izraela, tu: Żydzi (hebr.).
619 Jeki, Jeke – ludowe określenie Żydów niemieckich w j. żyd., tu po prostu: Niemcy.
620 Pomyłka autora, powinno być raczej: północy.
621 W oryg. Nus.
622 W kwietniu 1940 r. Gestapo zamknęło ciągle czynne biura podróży Wagon-Lit Cook, Adriatica i Francopol; por. Joman 1, s. 119, przyp. 18.
623 Ul. Zgierska (w czasie okupacji Hohensteinerstrasse) – główna arteria komunikacyjna w getcie łódzkim. Żydom wolno było zamieszkiwać w znajdujących się przy niej domach, nie mieli jednak prawa przejść przez ulicę poza otwieranymi czasowo bramami (później przez mosty).
