Słyszałem, że Niemcy wtargnęli do kościoła na Grzybowie654. Ksiądz uspokajał
obecnych, ale mimo to wybuchła duża panika, to samo przydarzyło się przed kilku
dniami w kościele [na placu] Trzech Krzyży655, z którego wyłapywano do roboty.
W szkole powszechnej zebrano wszystkie dzieci i przymusowo pobrano im krew.
Słyszałem o tym, że Niemcy w Rzeszy prosili o wystawienie im zaświadczenia, że
odnosili się dobrze do jeńców wojennych; zaszyli je w płaszcze na przyszłość.
Trzynasty maja. Słyszałem, że na placu Teatralnym, Marszałkowskiej i in[nych
ulicach] tamci kazali Żydom tańczyć. Przygodnych Polaków, którzy się śmieli, wciągnięto do bójki.
Dziś nowa moda. Każą Żydom zdejmować czapki, strącają [z głów] kapelusze.
Słyszałem, że mury (linię Franka) budują też na Nowym Świecie. Mają one służyć
eza obronęe w razie zamieszek ulicznych.
Hitler656 przyszedł na tamten świat i w raju spostrzega Chrystusa. „Ha, co tu porabia Żyd bez opaski?” „Daj spokój – odpowiada mu święty Piotr – to jest syn gospodarza”.
Słyszałem, że w Białymstoku wiszą podobno plakaty: Stalin dusi za kark H[itlera],
któremu z ust wypadają Czechosłowacja, Austria itd.
16 maja. Zwycięstwa [niemieckie] na froncie zachodnim wywarły silne wrażenie657. Ludność ogarnęła czarna rozpacz. Znam lekarkę, która przygotowała sobie buteleczkę z trucizną na wypadek zwycięstwa [Niemiec]. Ludzie objaśniają sobie zwycięstwo tym, że samoloty, które spadają na ziemię, zamieniają się w czołgi. Inni zaś powiadają, że wystrzeliwują bombę ze zgęszczonym powietrzem, które osłania desanty z powietrza, tak że oni [Niemcy] są jak aniołowie, nie dosięga ich żadna kula.
Krążą najrozmaitsze pogłoski o delegacji polskiej w Moskwie, o przemówieniu
Göringa658, w [którym miał powiedzieć m.in.]: „Nie mamy szczęścia do naszych sojuszników, ale nawet jeżeli Rosja nie dotrzyma umowy, to mimo że sami, i tak zwyciężymy”.
Opowiadają o pewnym kacyku659 we Włodawie, który Żydowi posiadającemu
w majątku 20 000 zł wymierza podatek w wysokości 1000 zł miesięcznie. A tych, którzy się nie słuchają, wtrąca do więzienia. Na pytanie [Żyda], co powinien uczynić, skoro nie ma [czym płacić], odpowiedział: „To dostaniecie od nas wsparcie”.
Słyszałem, że w Radomiu utworzono przy Gminie Żydowskiej sąd polubowny, do
którego zwracają się Żydzi zamiast do sądów państwowych660. Sędziami polubownymi mogą być członkowie Starszeństwa Żydów, sekretarzem może być prawnik. Dochody pokrywają wydatki i pozostaje jeszcze pewien zysk dla Gminy Żydowskiej.
654 Kościół Wszystkich Świętych przy pl. Grzybowskim w Warszawie.
655 Kościół św. Aleksandra przy pl. Trzech Krzyży w Warszawie.
656 W oryg. Horowic.
657 10 maja 1940 r. III Rzesza zaatakowała Francję, Belgię, Holandię i Luksemburg.
658 Hermann Göring (1893–1946), jeden z twórców i głównych postaci III Rzeszy, w czasie wojny minister lotnictwa Rzeszy i dowódca Luftwaffe, a także premier Prus. Uznany za zbrodniarza wojennego przez trybunał w Norymberdze, popełnił samobójstwo.
659 W oryg. takef (żyd.) – człowiek dumny i wielkopański; także ktoś obdarzony autorytetem.
660 Sąd ten funkcjonował w ramach Wydziału Prawnego Naczelnej Rady Starszych Ludności Żydowskiej Dystryktu Radomskiego i rozstrzygał sprawy sporne, głównie dotyczące czynszów; szerzej o tym zob. S. Piątkowski, Organizacja i działalność Naczelnej Rady Starszych Ludności Żydowskiej Dystryktu Radomskiego (1939–1942), BŻIH, 2000, nr 3, s. 348.
