W ostatnich dniach (28 sierpnia) przesiedlenia w ciągu pół godziny z pol[skich]
ulic (Wilczej, Karolkowej i in[nych]).
Wczoraj zabrano licencje wszystkim dorożkarzom żyd[owskim].
Obwieszczenie Gminy Żydowskiej, że wszyscy w wieku od 18–35 lat winni być
przygotowani [do wyjazdu] do obozów pracy, w każdej chwili mogą otrzymać wezwanie do stawienia się. Komisja lekarska bada ludzi. Z Sochaczewa przywieziono 143 Żydów, przyjęto tylko 100, pozostali słabowici.
Matka jednego z rozstrzelanych w styczniu pobiła cna ulicyc Niemca i otruła się.
Suryc690 robi interesy. Zamierza sprowadzić Żydów zesłanych w głąb Rosji. W każdym razie podejmuje próby. ePrzybył z miasta Mendelsohna691.e Suryc opowiada, że 40 000 Żydów pracuje w fabrykach zbrojeniowych. Żydom wolno robić zakupy między 4 a 5.
lNiemiecl od reklamy692 miał jakoby powiedzieć, że jeśli tamci zwyciężą, to kwestia żydowska zostanie rozwiązana w ciągu trzech miesięcy, a jeśli przegrają – w ciągu jednej godziny.
ARG I 449/53 (Ring. I/507/1)
Opis: oryg., rkps (ER*), atrament, j. ż yd., 99x140 mm, drobne uszkodzenia i ubytki tekstu, k. 1, s. 2.
Na górze litera (atrament): „T”.
Dok. był przechowywany w segregatorze.
Druk: Kronika getta, s. 144–145; Ksowim 1, s. 134–136; Joman 1, s. 133–134.
[6–9 września 1940]
[1]
We wrześniu słyszałem o wypadkach, wskazujących na to, że naród żydowski nie
daje się złamać, że trwa na swych pozycjach. Na Wielopolu pozwolili wznieść z powrotem hale [targowe] zarówno Żydom, jak i chrześcijanom. Ci ostatni nie byli jednak zadowoleni, bo niektóre hale były z frontu. Zepchnęli więc Żydów w głąb hal. Ale wkrótce cały handel przeniósł się w głąb i 120 kramów chrz[eścijańskich] zamknięto. Tamci chcieli się zemścić, ale Żydzi wpadli na pomysł: wynajęli policjanta niemieckiego, który dostaje 150 zł pensji za miesiąc. I przychodzi dwa razy dziennie. Panuje teraz całkowity spokój. Jak Żydzi handlują tam tekstyliami: sklep jest na wpół pusty, a w pobliżu stoją dwaj wspólnicy, trzymający towar pod połą. Gdy zjawia się klient, podchodzą bliżej.
Żydzi pracują teraz po domach. Produkuje się mniej, ale zarabia się więcej. Przy
produkcji np. swetra zarabia się 30 zł.
Ostatnio nastroje poprawiły się. Ludność żyd[owska] wierzy, że dzięki ostatnim
bombardowaniom miast niemieckich wojna skończy się za 2–3 miesiące693. Bezustan-
690 W oryg. Rusic.
691 Tj. z Berlina.
692 Chodzi o Josepha Goebbelsa (1897–1945), ministra propagandy i oświecenia publicznego w rządzie Adolfa Hitlera oraz jednego z jego najbliższych współpracowników.
693 Naloty brytyjskie nad Niemcy zaczęły się w marcu 1940 r.