Policjanci pol[scy] urządzili sobie w styczniu takie oto źródło dochodów. Zamykali
Żydów, nawet [posiadających] przepustki, i w ten sposób brali od nich po 10 zł.
W styczniu wydano zarządzenie, że za znajdowanie się bez przepustki po tamtej stronie getta grozi grzywna tysiąc zł.
W Lublinie pol[scy] kupcy zwrócili się w sprawie zabrania sklepów żyd[owskich].
Napis [u] pracownika [Urzędu Szefa] Dystryktu: „Nie tak szybko”. Na prośbie
rodziny żydowskiej w sprawie zwolnienia ich syna z obozu ejest napisane: A jak było w Bydgoszczy?e1164
Znany prof[esor] Seraphim1165, wespół z p. Majerem [Bałabanem], zabrał sobie
najlepsze judaika od Adalberga1166. Wykazał przy tym dużą gorliwość.
W Lublinie pracuje siedmiuset jeńców wojennych z tamtej strony (Rosji), chciano
im ostatnio nałożyć opaski, ale sprzeciwili się, choćby ich miano rozstrzelać1167.
Ostatnio, w lutym, mówi się, że brylanty podrożały. Przyczyna: tamci masowo je
wykupują.
Dziś, 19 lutego, ukazało się zarządzenie, że pod groźbą grzywny tysiąca zł nie
wolno Żydom sprzedawać, darować i przekazywać żadnych rzeczy.
Na Stawkach budują baraki, gdzie będzie się odbywać transfer ludności żyd[owskiej]. Tam podjeżdżać będą wagony bezpośrednio ze stacji kolejowej.
Na Krochmalnej 17 wisiał plakat: Nóż w brzuch temu, kto da choć l zł za szczepionkę z Gminy Żydowskiej.
Większość żebraczek ulicznych jest z punktów dla uchodźców.
19/II [19]41
ARG I 446/2 (Ring I/504)
Opis: odpis (2 egz.), rkps (MS*), ołówek, j. żyd., 147x208 mm, k. 4, s. 4. Inf. w j. żyd.: „Kwiatek”, na marginesach znak (atrament): „- =”.
Edycja na podstawie egz. 1, k. 2, s. 2.
Druk: Kronika getta, s. 232–235; Ksowim 1, s. 214–217; Joman 1, s. 235–237.
1164 Aluzja do tzw. krwawej niedzieli w Bydgoszczy (3–4 września 1939 r.), w czasie której doszło do ostrzelania wycofujących się wojsk polskich przez miejscowych Niemców. W poszukiwaniu dywersantów żołnierze polscy rozstrzelali część Niemców, za co w odwecie po zajęciu miasta Wehrmacht zastosował szerokie represje wobec polskiej i żydowskiej ludności cywilnej. Na temat
różnic w interpretacji tych wydarzeń między historiografią polską i niemiecką zob. Bydgoszcz 3–4 września 1939. Studia i dokumenty, red. T. Chinciński, P. Machcewicz, Warszawa 2008.
1165 Peter-Heinz Seraphim (1902–1979), rzeczoznawca ds. żydowskich w Instytucie Niemieckich Prac na Wschodzie (Institut für Deutsche Ostarbeit) w Krakowie, od 1943 r. dyrektor Oder-Donau-Institut w Szczecinie, autor antysemickich prac na temat roli Żydów w Europie Wschodniej.
1166 Samuel Adalberg (1868–1939), historyk, folklorysta, paremiolog, redaktor czterotomowej Księgi przysłów, przypowieści i wyrażeń przysłowiowych polskich (Warszawa 1889–1894). Popełnił samobójstwo na początku okupacji.
1167 Chodzi o Żydów byłych żołnierzy armii polskiej pochodzących ze wschodnich terenów II RP; zob. Ksowim 1, s. 217, przyp. 43.