Ceny rosną jak na drożdżach. Pozostaje to w ścisłym związku z sytuacją polityczną. Obwieszczenia w sprawie zaciemnienia, a może i transporty wojskowe spowodowały, że 11 maja cena ziemniaków podskoczyła do 5 zł. Sprostowanie [agencji] TASS co do stosunków niemiecko-rosyjskich spowodowało zniżkę do 3,50 zł. W tym samym dniu ceny były inne z rana i inne po południu.
W Otwocku zabrano do obozów pracy 100 pracowników Gminy, gdyż Gmina nie
dostarczyła odpowiedniej liczby [ludzi].
Każdy naród ma taką policję, na jaką zasługuje – miał powiedzieć Szeryński1361.
Mówią, że drogi są pełne Żydów, którzy wędrują pieszo z jednej miejscowości do
drugiej.
W okresie Pesach doszukiwano się propagandy w macach. Grożono zastrzeleniem 100 Żydów.
Pan Mendel1362 odkrył w getcie 3 wytwórnie przepustek.
Policja żyd[owska] stosuje zasadę zbiorowej odpowiedzialności. Zamykają bramę
w razie nieuiszczenia podatku policyjnego1363 przez wszystkich lokatorów. W razie niestawienia się kandydata na wyjazd do obozu, biorą zakładników spośród członków K[omitetu] D[omowego].
Ludzie jakoby już widzieli nominację na dyrektora cukrowni na Ukrainie, inni
powiadają, że drukują pieniądze ukraińskie (10 kwietnia).
Widziałem łódzką „Geto Cajtung”1364 w języku żydowskim ze sprawozdaniem
żyd[owskiego] Sądu Specjalnego1365, który skazuje na pięć miesięcy ciężkiego więzienia za branie łapówki oraz na karę aresztu za wyrywanie desek z podłóg.
Opinia o Berensonie: człowiek o głębokim umyśle, wspomnienia o ojcu. Przytacza
scenę: kobieta [6] wyrywa handlarce obwarzanek, tamta bije, targa ją za włosy – nic jej nie przeszkadza, nie czuje razów, zaspokaja głód.
17 nieboszczyków przywiezionych 7 maja z obozu wywiera okropne wrażenie: są
bez uszu, ręce i inne członki powykręcane, ślady tortur Ukraińców. Była komisja lekarska tamtych i ustaliła, że przyczyną zgonów było wycieńczenie.
Rembertów – wzór Gminy, która troszczy się o swoich biedaków. Śmiertelność
mniejsza niż przed wojną. Na 1500 mieszkańców żyd[owskich] znajduje się tam
300 uchodźców z Łodzi, Kałuszyna. Tym, którzy nie chcą płacić podatku na rzecz
1361 Podobne zdanie zapisała Gustawa Jarecka; zob. ARG. Getto warszawskie I, dok. 105, s. 422.
1362 Być może Menachem Mendel Kohn (1881–1943), przed wojną zamożny kupiec w Ostrołęce, uchodźca, działacz KK i ŻTOS, prawdopodobnie zatrudniony w Wydziale Zbiórki Pieniężnej, jeden z założycieli „Oneg Szabat” (zob. dok. 196e), odpowiedzialny za jego finanse. Po wielkiej akcji wszedł w skład Komitetu Obywatelskiego przy ŻKN, który zbierał środki na działalność ŻOB. W ARG zachował się jego dziennik z okresu 6 sierpnia – 1 października 1942 r.; zob. Dzienniki z getta warszawskiego, dok. 20.
1363 Podatek policyjny, zwany pogłównym, wynosił 30 gr miesięcznie od każdego mieszkańca getta; zob. Getto warszawskie. Przewodnik, s. 210–211.
1364 „Geto-Cajtung” – oficjalny organ żydowskiej administracji getta łódzkiego, ukazujący się od marca do września 1941 r.; szerzej na ten temat zob. M . Polit, „Geto-Cajtung”: gazeta Mordechaja Chaima Rumkowskiego, „Zagłada Żydów. Studia i Materiały” 2, 2006, s. 392–403.
1365 Właśc. Sąd Przyspieszony (Schnellgericht) – wewnętrzny sąd w getcie łódzkim, działający od 15 marca do 1 lipca 1941 r.; zob. Kronika getta łódzkiego, t. 5, s. 341–342.
