[18 maja 1941]
[1]
Mój Kochany!
16 maja błyskawicznie rozeszła się wiadomość, że o wpół do 12 podawano przez
głośnik radiowy, iż Göring zmarł na skutek odniesionych ran. Podobno słyszało to
pół miasta, nie można było jednak znaleźć osoby, która słyszała to na własne uszy.
A jeśli już kogoś takiego wskazano, to okazywało się potem, że to nieprawda. Niektórzy słyszeli tę nowinę dzień wcześniej, a mianowicie, że po zjeździe partyjnym, na którym doszło do ostrej wymiany zdań i głębokich różnic w poglądach, Göring usiłował zbiec, lecz został przy tym ranny. Na tej podstawie getto budowało zamki na lodzie – [mówiono] o zawieszeniu broni, o pokoju, wznoszono toasty i ludzie na krótką chwilę odetchnęli. Byli tacy, którzy chcieli już pójść na tamtą stronę, bo któż im tego zabroni. Widziano już [oczami] wyobraźni zburzone mury. Tamtych już widziano, jak chodzili ze zwieszonymi głowami. Pogłoska ta zrodzić się miała z wiadomości o zgonie pastora Gerlinga bądź Gerlitscha. Po południu i nazajutrz przyszło gorzkie otrzeźwienie. Prasa nie potwierdziła tej wiadomości. Ta masowa psychoza, podczas której niektórzy, na przykład, słyszeli na poczcie, że tamci rozmawiali o śmierci Göringa, przypomina nam psychozę z czasów Szabataja Cwi1370, gdy Żydzi wyprzedawali swoje
mienie i dobra i przygotowywali się do wyjazdu do E[rec] I[srael]. Po tamtej stronie
nic nie wiedziano o całej tej historii. Dopiero następnego dnia dowiedziano się o tym od Żydów1371.
13-stka założyła Towarzystwo Ratunkowe1372 z dr. Sirotą (syn kantora Siroty1373), które codziennie rozdaje chleb z kawą. Na Lesz[nie]1374 stoi długa kolejka, z której tylko część dostaje po kawałku chleba. Dziś, 18 [maja], rozdzielili 110 chlebów zarekwirowanych u piekarzy. Mały koszt, a wiele reklamy!
Mówią, że „Trzynastka” otrzyma koncesję na przywóz ziemniaków i warzyw do
getta.
[2] Kohn dostaje koncesję na konny tramwaj.
W czasie Göringiady twardy podskoczył do 200 zł. Mówią, że historię tę nakręciła
[czarna] giełda wraz z byłym dziennikarzem F.1375, który w ten sposób zarabia. Nazajutrz dolar spadł do 150 zł. Drożyzna trwa nadal. Chleb w dalszym ciągu kosztuje 14,50 zł.
1370 Szabataj Cwi (1626–1676), inicjator najważniejszego ruchu mesjanistycznego w historii judaizmu, zwanego sabataizmem, znany jako fałszywy Mesjasz.
1371 Por. Dzienniki z getta warszawskiego, dok. 8, s. 255.
1372 Właśc. Żydowskie Pogotowie Ratunkowe, które zainaugurowało działalność 8 maja 1941 r. W czasie wielkiej akcji zostało przyłączone do Służby Porządkowej; szerzej o Pogotowiu zob. Getto warszawskie. Przewodnik, s. 238–240.
1373 Dr Juliusz Sirota (?–1943), członek „Trzynastki”, był starszym synem kantora Gerszona Siroty; zob. s. 417, przyp. 2003.
1374 Centrala Pogotowia mieściła się przy ul. Leszno 13 m. 9.
1375 Być może Szlojme Fajnkind (1891–1942), reporter kroniki kryminalnej w „Hajncie”, zwany „królem warszawskich reporterów”. Rozpoznany po aryjskiej stronie, wysłany przez Niemców do obozu w Skarżysku-Kamiennej, gdzie zmarł.
