W memorandum Meissnera1376 (Galeje) zaznaczono, że L[ager]schutz został utworzony zgodnie z instrukcją Rosenberga1377. Już w czasie kursu [dla Lagerschutzu] okazało się, że kilkudziesięciu [kandydatów] figuruje w kartotece przestępców niemieckiej i polskiej policji. Wspomniano, że w niektórych obozach w okresie od 4 do 9 maja w ogóle nie było żywności dla obozowiczów. Firmy otrzymują na ogół produkty na karty zaopatrzeniowe. Po prostu brakuje produktów. Pinkiert przywozi do Warszawy zmarłych obozowiczów. Coraz więcej ofiar w obozach, chociaż w części obozów sytuacja się poprawiła.
W Łodzi jest zarejestrowanych 20 000 gruźlików. Co prawda w Łodzi, mieście
fabrycznym, także przed wojną było ich dużo, ale liczba 15% ludności jest wstrząsająca. Śmiertelność jest jeszcze większa niż w Warszawie.
W związku z wizytą Rumkowskiego warto nadmienić, że 3/4 roku temu niemiecka
komisja odwiedziła Łódź. Przedstawił on getto jako raj. Miało się to przyczynić do
tworzenia gett w innych miastach Guberni. Czyli [Rumkowski] udowodnił, że eksperyment się udał1378.
Z Mławy już dwukrotnie wysiedlono Żydów. Mimo tego wracają, bo warunki są
tam o wiele lepsze niż w Warszawie1379.
Kilku robotników, których złapano na granicy Rzeszy, przepuszczono [tam], gdy
[Niemcy] dowiedzieli się, że zatrzymani szukają pracy.
Hojność bogaczy, która nigdy nie była za duża, ostatnio jeszcze bardziej zmalała.
Przyczyna: obawa przed stale wzmagającą się drożyzną oraz przed tym, że zapasy pieniędzy nie starczą im na długie lata, lecz na krótki czas. Obliczono, że Żyd otrzymuje produkty za 13 gr dziennie po nominalnych cenach, Aryjczyk zaś – [za] 37 gr. Wydostawanie przy pomocy sankcji większych danin nazywa się wśród bogaczy „akcją łobuzów”. Najlepsze świadectwo słuszności akcji.
ARG I 446/11 (Ring. I/504)
Opis: odpis (2 egz.), rkps (MS*), ołówek, j. żyd ., 147x208 mm, k. 4, s. 4. Inf. w j. żyd.: „Kwiatek”,
na marginesach znak (atrament): „~”.
Edycja na podstawie egz. 1, k. 2, s. 2.
Druk: Kronika getta, s. 286–288; Ksowim 1, s. 266–268; Joman 1, s. 283–285.
1376 Meissner, szef Lagerschutzu w dystrykcie warszawskim, kapitan Schupo; zob. Obozy pracy, dok. 63 i in.
1377 Alfred Rosenberg (1893–1946), naczelny ideolog III Rzeszy, minister ds. okupowanych terenów wschodnich, skazany na śmierć przez trybunał w Norymberdze. Po wojnie opublikowano jego Dzienniki 1934–1944, red. J. Matthäus, F. Bajohr, tłum. M. Antkowiak, Warszawa 2016.
1378 Rumkowski był w Warszawie od 13 do 20 maja 1941 r.; zob. Czerniaków, s. 183 (zapis z 17 maja 1941 r.); por. Dzienniki z getta warszawskiego, dok. 2, s. 228–231, 233–234.
1379 Wysiedlenia z Mławy zaczęły się w grudniu 1939 r.