strona 42 z 656

Osobypokaż wszystkie

Miejscapokaż wszystkie

Pojęciapokaż wszystkie

Przypisypokaż wszystkie

Szukaj
Słownik
Szukaj w tym dokumencie

Transkrypt, strona 42


oryginałów postępowało warstwowo – uzupełnienia i poprawki do odczytanego tekstu naniesione są różnymi charakterami pisma.
Pierwsze fragmenty zapisków Ringelbluma opublikowano w 1948 r. na łamach
periodyku ŻIH „Bleter far Geszichte”. Było to około pięćdziesięciu stron tekstu, zaopatrzonego w kilka słów czysto technicznego wstępu i bardzo skrótowe przypisy, obejmującego wybrane notatki z lat 1941–1942141. Kolejne notatki pojawiły się w trzech następnych numerach tegoż czasopisma142.
W 1951 r. w „Biuletynie ŻIH” ukazało się pierwsze polskie tłumaczenie fragmentów
zapisków Ringelbluma – około 120 stron notatek z roku 1940. Zwraca uwagę
obszerniejszy (w porównaniu z materiałami opublikowanymi w „Bleter far Geszichte”) aparat naukowy – zarówno w postaci bardziej szczegółowego wstępu, jak i liczniejszych przypisów. Po omówieniu trudności związanych z odczytaniem tekstu wyjaśniano: „To wszystko zmusiło redakcję do […] opuszczenia – w publikacji – szeregu notatek i wyrażeń niejasnych, albo nie mających większego znaczenia dla przedmiotu badań [podkr. J.N.-K.]”143. Ponieważ w „Bleter far Geszichte” podobnych wyjaśnień nie było, odnosi się wrażenie, że albo czytelnik polskojęzyczny traktowany był poważniej niż żydowskojęzyczny, albo też redakcja z czasem stała się ostrożniejsza. Druk notatek kontynuowano w następnych numerach „Biuletynu”144. Zwraca też uwagę, że dopiero przy publikacji trzeciej części notatek podano po raz pierwszy nazwisko tłumacza – Horacego Safrina145. Pod następnymi „odcinkami” jako tłumacz figuruje Adam Rutkowski146.
W postaci książkowej notatki wyszły drukiem w 1952 r. nakładem wydawnictwa
Idisz Buch147 jako Noticn fun warszewer geto (Notatki z getta warszawskiego), jednak przymierzano się do tego już przynajmniej dwa lata wcześniej. W maju 1950 r. w ŻIH



141 E. Ringelblum, Noticn wegn warszewer geto (1940–1942), „Bleter far Geszichte” 1, 1948, nr 1, s. 5–54.
142 Idem, Noticn fun cwejtn tejl Ringelblum-archiw, „Bleter far Geszichte” 5, 1952, nr 3, s. 32–52; idem, Fun di lecte noticn, „Bleter far Geszichte” 11, 1958, s. 3–58 i 12, 1959, s. 3–49 (fragmenty „Życiorysów”).
143 Idem, Notatki z getta, BŻIH, 1951, nr 1, s. 81–82.
144 Idem, Notatki: luty – maj 1941, BŻIH, 1952, nr 1(3), s. 46–82; idem, Notatki z getta, BŻIH, 1954, nr 11–12, s. 123–166 (notatki za okres maj 1941 – koniec 1941 r.; tłum. H. Safryn [s]); idem, Notatki z getta, BŻIH, 1955, nr 13–14, s. 211–267 (styczeń–grudzień 1942 r.; od tej pory pod przekładami podpisany A. Rutkowski); idem, Notatki z getta, BŻIH, 1955, nr 245–290 (grudzień 1952 [s] – styczeń 1943 r.).
145 Horacy (Hirsz) Safrin (1899–1980), poeta i satyryk, kierownik literacki studia dramatycznego im. Abrahama Goldfadena w Stanisławowie. Wojnę przeżył w ZSRR. Po wojnie mieszkał w Łodzi, współpracował z prasą pol. i żyd., tłumaczył z j. żyd. i hebr. Autor m.in. popularnej antologii dowcipu żyd. Przy szabasowych świecach (wyd. 1: 1963) oraz wspomnień Ucieszne i osobliwe historie mego życia (1970).
146 Adam Rutkowski (właśc. Abram Rozenberg) (1912–1987), ukończył filologię romańską na uniwersytecie w Montpellier. Wojnę przeżył w ZSRR, gdzie pracował dla Związku Patriotów Polskich. Po powrocie do Polski pracował w CŻKH, później w ŻIH, od 1967 r. jego wicedyrektor. Po wydarzeniach marcowych wyemigrował do Francji, gdzie pracował w archiwum Centre de documentation juive contemporaine w Paryżu.
147 Działające w latach 1947–1968 państwowe wydawnictwo Idisz Buch było jedyną oficyną wydającą w powojennej Polsce książki w j. żyd.