[14]
Stan sanitarny szopów
Zamknięto ambulatorium u szczotkarzy.
Zabrano prawie wszystkie apteki, nawet na terenie szopów.
Warunki mieszkaniowe
Straszliwa ciasnota u Schultza, Többensa i in[nych]. Lepsze [warunki] u Hallmanna.
Uprzywilejowanie dyrekcji i jej najbliższych współpracowników.
U Többensa 8–10 robotników w jednej izbie, u Schultza wiele mieszkań bez światła i gazu, gdyż poprzedni gospodarze nie zapłacili za światło.
Mieszkania bez kobiet – dlatego brudne, zaniedbane.
Odległość między blokiem mieszkalnym i miejscem pracy
Cały szereg szopów znajduje się bardzo daleko, trzeba wstać do pracy o wpół do 6, idzie się szmat drogi i dopiero późno wieczorem, o godzinie 6 wraca się do domu, przez cały dzień bez czegoś ciepłego do jedzenia. Zamieniono ludzi w prawdziwych niewolników.
[14v]
Polscy robotnicy – próby sprowadzenia do [szopu] Kurta Röricha1920, nie udało się, ponieważ bojkotuje się tam robotników pol[skich]. Nie chcą z nimi handlować.
W polskiej prasie ogłoszenia Schultza i Többensa, że poszukują krawców Polaków
– ogłoszenia te są przysługą dla Żydów.
Pogłoski o zatrudnieniu jeńców wojennych zamiast Żydów.
Schultz współwłaścicielem piekarni, młyna, kantyny, laboratorium analiz (połowa
dla Schultza). Zabrał wszystko, co było na terenie [szopu]. Fotografie.
Többens 1 mil[ion] tygodniowo1921.
W grud[niu] pozbawiono chorych aprowizacji.
[15]
Solidarność robotnicza – u Schultza, Hallmanna zakłada się na wypadek choroby
kasy wzajemnej pomocy1922.
Robotnica u Schultza nie może wykonać 2 mundurów, płaci się więc dobrym
fachowcom.
1920 Szop rymarski Kurta Röricha (Röhricha) mieścił się przy ul. Nowolipie 72 lub 80, przed wielką akcją zatrudniał 500 osób.
1921 Többens pobierał wysokie opłaty za przyjęcie robotnika do swojego szopu.
1922 W ARG zachowały się prowadzone przez Ringelbluma protokoły z posiedzeń komitetu samopomocy przy szopie Bernharda Hallmanna; zob. ARG. Getto warszawskie II, dok. 47
