strona 595 z 656

Osobypokaż wszystkie

Miejscapokaż wszystkie

Pojęciapokaż wszystkie

Przypisypokaż wszystkie

Szukaj
Słownik
Szukaj w tym dokumencie

Transkrypt, strona 595


Pesach (hebr. przejście) – święto obchodzone na pamiątkę wyzwolenia Żydów z niewoli egipskiej. Pesach rozpoczyna się wraz z zachodem słońca w wieczór 14. dnia miesiąca nisan (marzec/kwiecień) i trwa siedem dni w Izraelu, a osiem w diasporze. Pierwszy i ostatni z tych dni są świętami pełnymi, dni środkowe nazywane są chol ha-moed (półświęto). Wieczorem w wigilię święta (Erew Pesach) oraz pierwszego dnia Pesach odbywają się tradycyjne wieczerze sederowe, podczas których odczytywany jest tekst o ucieczce z niewoli egipskiej – hagada
paschalna. W trakcie święta zaostrzone są rygory koszerności i nie wolno używać zakwasu do pieczywa.


Pinkas (hebr. kronika) – księga, w której umieszczano zapiski dotyczące dziejów gminy, spraw związanych z jej ustrojem wewnętrznym, protokoły posiedzeń itp.


Purim – radosne święto obchodzone na pamiątkę opisanego w Księdze Estery ocalenia Żydów z rąk Hamana. Zwane też żydowskim karnawałem.


Rabin – przewodnik duchowy w gminie żydowskiej, znawca prawa religijnego. W okresie międzywojennym musiał mieć oficjalny certyfikat oraz nominację państwową.


Rebe – tytuł używany w stosunku do chasydzkich przewodników duchowych (cadyków).


Rodały – zwoje pergaminowe, na których spisana jest ręcznie Tora.


Rosz ha-Szana (dosł. początek roku) – święto żydowskiego Nowego Roku, obchodzone 1. i 2. dnia miesiąca tiszri (wrzesień/październik). Przypomina o stworzeniu świata i dniu Sądu Ostatecznego.


Seder (dosł. porządek), zob. Pesach.


Simchat Tora (hebr. Radość Tory) – święto zakończenia rocznego cyklu czytania Tory w synagodze, obchodzone po święcie Sukot. U chasydów obchody są związane z radosnymi tańcami.


Sukot (też Święto Szałasów, Święto Kuczek) – święto obchodzone 15. dnia miesiąca tiszri (wrzesień/październik), upamiętnia wyjście z Egiptu.


Szabat, szabas, szabes (hebr. odpoczynek) – dzień wypoczynku po tygodniu pracy. Upamiętnia dzień, w którym Stwórca odpoczął po stworzeniu świata. Szabat rozpoczyna się w piątek o zachodzie słońca i kończy w sobotę wraz z zachodem słońca. Religijnych Żydów obowiązuje wówczas całkowity zakaz pracy.


Szawuot (też Święto Tygodni, Pięćdziesiątnica) – święto nadania Tory na Synaju, obchodzone 49 dni po Pesach, 6. dnia miesiąca siwan (maj/czerwiec). Jest to święto o charakterze rolniczym, tradycyjnie związane z zakończeniem żniw.


Szechita (szchita), zwana też ubojem rytualnym – sposób dokonywania uboju zwierząt (ptaków i ssaków) w sposób zgodny z żydowskim prawem religijnym w celu pozyskania koszernego mięsa.


Szojchet (szochet) – wykwalifikowany specjalista dokonujący uboju rytualnego.


Sztybel (żyd. sztibl – izdebka) – prywatny, niewielki dom modlitwy i studiów religijnych.


Talmud – opracowanie dorobku uczonych żydowskich żyjących w Babilonii i w Palestynie od III w. p.n.e. do VI w. n.e., na który składają się komentarze do Tory, wyjaśnienia przepisów prawnych, opowieści, midrasze; ma dwie części: Misznę i Gemarę. Podstawa współczesnego judaizmu rabinicznego.


Talmud-tora – szkoła religijna na poziomie podstawowym, przeznaczona dla sierot i dzieci z ubogich rodzin, utrzymywana z funduszy gminy żydowskiej.