7 XII Suwałki46, wysłano 15 000 Żydów – umarła kobieta przy porodzie.
800 na Pradze.
Wydatna pomoc dla literatów, dziennikarzy – kuchnia, produkty, odzież, obuwie.
Niektórzy zostali zatrudnieni.
ARG I 449/6 (Ring. I/507/1)
Opis : oryg., rkps (ER*), atrament, j. żyd., 95x109 mm, k. 1, s. 1.
Dok. był przechowywany w segregatorze.
Druk: Kronika getta, s. 35; Ksowim 1, s. 30–31; Joman 1, s. 11.
[6–8 grudnia 1939]7.
[1]
W Łodzi nie wolno odwiedzać sąsiadów po piątej po południu.
Symbioza niemieckich i żydowskich rzemieślników: pożyczają sobie pieniądze na
procent.
We Włoszczowie nieobrzezańcy47 wsuwają [do pieca] czulent i gaszą światło.
ePogłoska o 48 godzinach bycia w domu.
Dzisiejsze spotkanie z p. Bubniakiem48. „iEin Biedermanni”49 – ręce w powietrzu,
szomrowie noszą żydowskie opaski. Wypłacono tysiąc zł. Dokładne spisy poduszek p. Bubniaka.
Roztargniony profesor podpisał przy wypłacie emerytury, że nie jest Żydem.
Faktyczne usunięcie handlu z Gęsiej.
Droga znajomego Cesi50 i Kaca51. Jak on sobie radzi ze smarkateriąe.
W Ostrowi [Mazowieckiej?] 600 Żydów; większe i mniejsze pożary w mieście. Za
miastem [rozstrzelali] z broni maszynowej, hŻydzi to zrobilih.
Poważne niebezpieczeństwo zamknięcia „Zofiówki”52, którą utrzymywał magistrat.
Wstrzymano pomoc społeczną dla Żydów.
Szkoły żydowskie po przerwie spowodowanej przez tyfus są nadal nieczynne.
Chrześcijańskie państwowe szkoły chcą przejąć żydowskie. „Każdy, kto może, niech się ratuje, jak może” – dewizą inspektoratu [szkolnego].
46 W grudniu 1939 r. część suwalskich Żydów została rozstrzelana przez Niemców w okolicznych lasach, pozostali natomiast wysiedleni na Lubelszczyznę.
47 W oryg. arejlim (żyd.) – pejoratywne określenie nie-Żydów; być może użyte w celach kamuflażowych.
48 Osoba niezidentyfikowana, być może pseudonim.
49 Poczciwiec (niem.).
50 Być może chodzi o Czesławę (Cesię) Herman, siostrę Judyty Ringelblumowej.
51 Brak bliższych informacji o tej osobie.
52 Zakład dla Nerwowo i Psychicznie Chorych Żydów „Zofiówka” funkcjonował od
1908 r. w Otwocku. Stosował nowoczesne jak na tamte czasy metody terapii pacjentów przez pracę i zapewniał bezpłatne leczenie osobom niezamożnym. W czasie okupacji znalazł się na terenie tzw. getta kuracyjnego w Otwocku. Podczas likwidacji getta w sierpniu 1942 r. część pacjentów zamordowano na miejscu, pozostałych wywieziono do Treblinki.
