Nota edytorska XLIII
komunikatów powtarza się w obu formach. Biuletyn z końca sierpnia (dok. 6) został spisany na maszynie.
Najwięcej biuletynów powstało między listopadem 1941 a lipcem 1942 r. (dok. 7). Sporządzili je działacze Ha-Szomer ha-Cair. Swoje biuletyny opatrywali nagłówkiem „Wiadomości i Komunikaty”. Trzy spisane na maszynie numery z 12, 20 i 26 grudnia 1941 r. są przechowywane obecnie w Kolekcji Hersza Wassera w YIVO w Nowym Jorku132, nie mają one swoich dubletów w zbiorze przechowywanym w ŻIH. Publikujemy je w tym tomie, ponieważ pierwotnie były częścią ARG. „Wiadomości i Komunikaty” dają się podzielić na dwie części. Z okresu do 19 kwietnia 1942 r. zachowały się przede wszystkim maszynopisy, przeważnie w dobrym stanie, część z drobnymi ubytkami tekstu lub rozmytym tuszem. Po
19 kwietnia tego samego roku biuletyny były sporządzane, z dwoma wyjątkami, ręcznie. Zachowały się one w dużo gorszym stanie niż wcześniejsza partia maszynopisów, ponad połowa ma poważne ubytki. Rękopisane biuletyny „Wiadomości i Komunikatów” były spisywane przez trzy różne osoby. Poza pismem Bresława, wyróżniamy także dwa inne charaktery pisma, z których jeden najprawdopodobniej należał do Mordechaja Anielewicza, a drugi, którym wykonano staranne rękopisy z 10 marca i 30 kwietnia 1942 r., nie został rozpoznany133. Mimo że pozbawiony jest nagłówka, wydajemy go razem z „Wiadomościami i Komunikatami”. Bez nagłówka został sporządzony także jednostronicowy numer z 23 stycznia 1942 r., spisany na innej maszynie niż poprzedzające go i następujące po nim „Wiadomości i Komunikaty”. Struktura informacji i tytuły poszczególnych sekcji w tych trzech numerach odpowiadają pozostałym biuletynom z dok. 7, a daty ich nadania nie pokrywają się z pozostałymi biuletynami z jednostki.
Inaczej rzecz przedstawia się w przypadku dwustronicowego rękopisu z 28 lutego 1942 r., a więc z dnia, w którym wydany został także inny biuletyn opatrzony nagłówkiem „Wiadomości i Komunikaty”. Informacje w obu powtarzają się jedynie częściowo, a więc nie mamy do czynienia z wcześniejszą wersją tego samego numeru. Bardziej prawdopodobne, że komunikaty pochodziły z innego nasłuchu, dlatego wyłączyliśmy je z dok. 7 i połączyliśmy w osobny (dok. 8) z innym biuletynem pisanym tą samą ręką z 9–10 lipca 1942 r.134
Najpóźniejsza partia kilku dobrze zachowanych biuletynów pochodzi z okresu od listopada 1942 do stycznia 1943 r. (dok. 9). Składa się z dwóch spisanych ręcznie komunikatów (pierwszy rękopis na pewno Eliasza Gutkowskiego, drugi prawdopodobnie też) i czterech maszynopisów. Rękopis z 30 grudnia 1942 r. występuje pod nagłówkiem „Komunikaty i Wiadomości”, wyraźnie nawiązując do tytułu szomrowych „Wiadomości i Komunikatów”.
Nie udało nam się rozpoznać wszystkich charakterów pisma. Z pełnym przekonaniem jesteśmy w stanie wskazać stanowiące ogromną większość biuletyny spisane przez Szmuela Bresława. Podobnie jest w przypadku wspomnianego już biuletynu, spisanego przez Eliasza Gutkowskiego. Pozostają jeszcze trzy, z których jeden spisany został
