„Przegląd Marksistowski”, nr 8 [2] 209
– nie mówiąc już o majorze Attlee591 i Normanie Thomas[ie] – żyją teoretycznie ze stęchłych resztek przeszłości. Zwyrodnienie Kominternu najdobitniej wyraża się w tym, że zesunął się on teoretycznie na poziom II Międzynarodówki. Wszelkiego rodzaju grupy pośrednie (Niezależna Partia Robotn[icza] W[ielkiej] Brytanii592, POU M593 itp.) dopasowują każdego tygodnia na nowo przypadkowe wyjątki Marksa i Engelsa do swoich chwilowych potrzeb. Od tych ludzi robotnicy nie nauczą się niczego nowego. Poważny stosunek do teorii i całej tradycji Marksa i Lenina przyswoili sobie tylko twórcy IV Międzynarodówki. Mogą się z tego śmiać mieszczuchy, że po dwu dziesiątkach lat po zwycięstwie październikowym rewolucjoniści zostali odrzuceni z powrotem na skromne pozycje propagandowego przygotowania. Wielki kapitał jest w tej kwestii, jak zresztą i w pozostałych, bardziej dalekowzroczny niż drobnomieszczanie, którzy się podają za „socjalistów” lub „komunistów”: nie przez przypadek nie znika więcej kwestia IV Międzynarodówki ze szpalt prasy światowej. Paląca historyczna potrzeba rewolucyjnego kierownictwa rokuje IV Międzynarodówce niezwykle szybki rozwój. Najważniejszą gwarancją jej przyszłych sukcesów jest okoliczność, że powstała nie na uboczu wielkiej b[drogi]b historycznej, lecz wyrasta organicznie z bolszewizmu.
28 VIII 1938 r.594
[[9]]
aa[…]aakiego. aa[…]aa
aa[…]aa Odessie, zapada[…]a595
[cz]tery la[ta] do wschodniej Syber[ii]
aa[…]aa pół roku w moskiewskim więzieniu etapowym
aa[…]aa studiuje jego „Rozwój kapitalizmu w Ro[sji”]596
aa[…]aa broszurę o ruchu robotniczym w Mikołajo[wie]597
aa[…]aa czasie krystalizuje się ostatecznie jego
aa[…]aa
