216 „Przegląd Marksistowski”, nr 8 [2]
aa[…]aa przekroczeniu granicy hiszpańskiej Trocki [zostaje aresztowany przez] policję madrycką, jako groźny „anarchista”, a po aa[…]aa wysłany z kraju przez Barcelonę do – Stanów Zjedno[czonych]646.
[13 sty]cznia6471917 r. Trocki przybywa do Nowego Jorku. Nazajutrz pi[sze w gaze]cie „Nowyj Mir”, w której pracowali Bucharin i Wołodarskij648, a[…]a [ja]ko współredaktor również Trocki: „Opuściłem skrwawioną Europę z głęboką wiarą w zbliżającą się rewolucję. Wyzuty z wszelkich »demokratycznych« złudzeń, wkroczyłem na brzeg [teg]o dość już podstarzałego nowego świata”649.
Niebawem wybuchła rewolucja lutowa w Rosji. Trocki wraca do kraju, [by] razem z Leninem poprowadzić proletariat rosyjski do zwycięstwa.
***
LEW TROCKI
TEORIA PERMANENTNEJ REWOLUCJI
Fragmenty z książki L[wa] T[rockiego] „Permanentna rewolucja”650
…Teoria permanentnej rewolucji została w podstawowych zarysach sformułowana przeze mnie jeszcze przed rozstrzygającymi wydarzeniami roku 1905. Rosja kroczyła ku rewolucji burżuazyjnej. W szeregach rosyjskiej socjaldemokracji (my wszyscy nazywaliśmy się wówczas socjaldemokratami) nikt nie wątpił, że idziemy naprzeciw rewolucji burżuazyjnej, tzn. rewolucji zrodzonej przez sprzeczności zachodzące pomiędzy rozwojem sił produkcyjnych kapitalistycznego społeczeństwa a przeżytymi stosunkami stanowymi i państwowymi z epoki pańszczyzny i średniowiecza. W walce przeciwko narodnikom i anarchistom zmuszony byłem w owym czasie poświęcić wiele przemówień i artykułów marksowskiej analizie burżuazyjnego charakteru zbliżającej się rewolucji.
Burżuazyjny charakter rewolucji nie zezwalał z góry na rozstrzygnięcie pytania, jakie klasy rozwiążą zadania demokratycznego przewrotu i jakie będzie wzajemne ustosunkowanie się tych klas. I właśnie tu wyłoniły się zasadnicze strategiczne problemy.
Plechanow, Axelrod, Zasulicz, Martow, a zgodnie z nimi wszyscy rosyjscy mienszewicy wyszli z założenia, że kierownicza rola w rewolucji burżuazyjnej przypadnie
