310 Wstęp
kwestii taktycznej: na ile mogą rozwijać działalność polityczną, aby nie być posądzonym o złamanie decyzji Międzynarodówki. Sprawa była tym trudniejsza, że wielu szeregowych działaczy, z których zdecydowana większość rekrutowała się spośród byłych członków KPP i komunistycznej organizacji młodzieżowej, postrzegała nowe formy organizacyjne jako wstęp do odbudowy KPP. Z tych względów kierownictwa poszczególnych grup (które w większości przypadków w Warszawie miały swoje komórki także na terenie getta) starały się unikać formułowania wyrazistych deklaracji politycznych, wykraczających poza ogólne hasła rewolucyjne i proradzieckie, nazwy organizacji zaś nie miały kojarzyć się z partiami politycznymi. Zresztą najczęściej stosowano określenia związane z nazwą wydawanych publikacji prasowych. Dlatego też Rewolucyjne Rady Robotniczo-Chłopskie, których przedstawiciele wydawali w getcie „Morgn Fraj” i „Proletariszer Biuletin fun Morgn Frajhajt”, w relacjach i wspomnieniach często są przywoływane jako grupa „Sierpa i Młota” (tak brzmiał tytuł pisma wydawanego przez tę organizację po polsku), będąca zaś ich kontynuacją w getcie Robotniczo-Chłopska Organizacja Bojowa bywa często określana jako grupa „Morgn Frajhajt”.
Zachowany materiał prasowy z getta warszawskiego, a przede wszystkim wydawnictwa tych samych grup komunistycznych po stronie polskiej oraz wspomnienia działaczy pozwalają na rekonstrukcję stanowiska politycznego tych ugrupowań. W okresie przed atakiem Niemiec na ZSRR komuniści co prawda powtarzali oficjalne, głoszone przez Komintern tezy o imperialistycznym charakterze wojny, przewidywali jednak, że konflikt zbrojny radzieckiego komunizmu z niemieckim faszyzmem jest nieuchronny, co miało doprowadzić – zgodnie z domniemanymi prawami rozwoju historycznego – do rychłej klęski Niemiec, ekspansji terytorialnej ZSRR, powtórzenia się fali wystąpień rewolucyjnych, które miały miejsce po I wojnie światowej, i ostatecznie zwycięstwa rewolucji socjalistycznej w całej Europie. Polska Republika Radziecka, wchodząca w skład federacji państw socjalistycznych, miała powstać jako efekt nowego porządku ustrojowo-państwowego na kontynencie. Te koncepcje początkowo przedstawiano na łamach prasy ostrożnie, gdyż formułowanie ich expressis verbis oznaczałoby zakwestionowanie stanowiska radzieckiego z okresu paktu Hitlera ze Stalinem, i dopiero od czerwca 1941 r. wyrażano je otwarcie19.
Powstanie PPR oznaczało częściowe spełnienie oczekiwań tych działaczy komunistycznych w kraju, których wcześniejsze próby kontaktu z władzami Kominternu i uzyskania od nich akceptacji dla zorganizowanej działalności komunistycznej spełzły na niczym. Partia ta co prawda nie była sekcją Kominternu (który zresztą rok później uległ samorozwiązaniu), ale miała za sobą poparcie jego kierownictwa, wśród jej założycieli znajdowało się zaś kilku znanych komunistów (m.in. skierowany do działalności
