Podziemne Archiwum Getta Warszawskiego (Archiwum Ringelbluma) — utworzone jesienią 1940 r. dzięki inicjatywie dr. Emanuela Ringelbluma i przy udziale stworzonej przez niego konspiracyjnej organizacji „Oneg Szabat” — jest jednym z najważniejszych świadectw o zagładzie Żydów polskich. Całe ocalone Archiwum zawiera kilka tysięcy dokumentów (rękopisów, druków, fotografii) liczących w sumie ponad 28 tys. kart. Duża część zgromadzonych w nim materiałów nie ma odpowiedników w innych zachowanych kolekcjach archiwalnych na świecie. Przewodnikiem po tej kolekcji jest Inwentarz. Nie jest to jednak typowy inwentarz archiwalny, ale raczej katalog dokumentów tworzących tę niezwykłą kolekcję historyczną złożoną z dwóch części. Pierwsza została ukryta na terenie getta warszawskiego (w piwnicach szkoły Borochowa przy ul. Nowolipki 68) na przełomie lipca i sierpnia 1942 r., druga w tym samym miejscu na początku lutego w 1943 r. W różnym czasie udało się odszukać zakopane archiwalia — we wrześniu 1946 r. odnaleziono część

Podziemne Archiwum Getta Warszawskiego (Archiwum Ringelbluma) — utworzone jesienią 1940 r. dzięki inicjatywie dr. Emanuela Ringelbluma i przy udziale stworzonej przez niego konspiracyjnej organizacji „Oneg Szabat” — jest jednym z najważniejszych świadectw o zagładzie Żydów polskich. Całe ocalone Archiwum zawiera kilka tysięcy dokumentów (rękopisów, druków, fotografii) liczących w sumie ponad 28 tys. kart. Duża część zgromadzonych w nim materiałów nie ma odpowiedników w innych zachowanych kolekcjach archiwalnych na świecie. Przewodnikiem po tej kolekcji jest Inwentarz. Nie jest to jednak typowy inwentarz archiwalny, ale raczej katalog dokumentów tworzących tę niezwykłą kolekcję historyczną złożoną z dwóch części. Pierwsza została ukryta na terenie getta warszawskiego (w piwnicach szkoły Borochowa przy ul. Nowolipki 68) na przełomie lipca i sierpnia 1942 r., druga w tym samym miejscu na początku lutego w 1943 r. W różnym czasie udało się odszukać zakopane archiwalia — we wrześniu 1946 r. odnaleziono część

Cykl pięciu rysunków Rozenfelda przedstawiających miejsca i sceny z życia getta warszawskiego.

Cykl pięciu rysunków Rozenfelda przedstawiających miejsca i sceny z życia getta warszawskiego.

AR Inwentarz

Inwentarz jest częścią serii wydawniczej Archiwum Ringelbluma. Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy, traktującej o najważniejszym zbiorze dokumentów do dziejów Zagłady Żydów na ziemiach polskich w czasie II wojny światowej. Niniejszy tom we Wstępie omawia historię Archiwum „Oneg Szabat” w getcie warszawskim, dzieje Archiwum Ringelbluma po wojnie, dokumenty z archiwum „Oneg Szabat” pozostające poza zbiorami Żydowskiego Instytutu Historycznego w Warszawie, traktuje o dwóch częściach Archiwum a także podaje miejsce jego przechowywania i dokładny opis. Zasadniczą część tomu stanowi, liczący ponad siedemset stron, inwentarz (Ring. I i Ring. II). Praca uzupełniona została o konkordancje sygnatur, indeksy (osób i geograficzny), wykaz skrótów oraz opatrzona streszczeniem w języku angielskim.

Warszawa

Podziemne Archiwum Getta Warszawskiego, czyli Archiwum Ringelbluma, to unikatowy w skali światowej zbiór dokumentów ocalałych z Zagłady. Od 1999 r. znajduje się na liście UNESCO. W Archiwum znalazło się miejsce dla dzieł sztuki powstałych w getcie, jednak w porównaniu do liczby zachowanych dokumentów, jest ich niezwykle mało. Przetrwały dzieła jedynie dwójki artystów – Geli Seksztajn i nieznanego z imienia rysownika Rozenfelda. Prace te pokazują, że nawet w najcięższych warunkach i ekstremalnych sytuacjach mogą powstać dzieła nie tylko poruszające, ale też wybitne.

Podziemne Archiwum Getta Warszawskiego, czyli Archiwum Ringelbluma, to unikatowy w skali światowej zbiór dokumentów ocalałych z Zagłady. Od 1999 r. znajduje się na liście UNESCO. W Archiwum znalazło się miejsce dla dzieł sztuki powstałych w getcie, jednak w porównaniu do liczby zachowanych dokumentów, jest ich niezwykle mało. Przetrwały dzieła jedynie dwójki artystów – Geli Seksztajn i nieznanego z imienia rysownika Rozenfelda. Prace te pokazują, że nawet w najcięższych warunkach i ekstremalnych sytuacjach mogą powstać dzieła nie tylko poruszające, ale też wybitne.

kc14

Artykuł prezentujący początki prac nad Archiwum Ringelbluma. Autorem artykułu jest Nachman Blumental członek Centralnej Żydowskiej Komisji Historycznej, pierwszy dyrektor Żydowskiego Instytutu Historycznego.

praca zbiorowa Didi-Huberman, Georges Epsztein, Tadeusz Duńczyk-Szulc, Anna Kendziorek, Piotr

Warszawa

B-650/4-5

1 grudnia 1950 r. odnaleziono drugą część Archiwum Ringelbluma, umieszczoną w dwóch metalowych bańkach na mleko. Obydwie były ukryte w piwnicach budynku przy Nowolipkach 68, gdzie w getcie do lipca 1942 r. działała tajna szkoła im. Bera Borochowa. Jej nauczyciele współpracowali z grupą Oneg Szabat, która stworzyła Archiwum Ringelbluma.

776114

Fotografie Emanuela Ringelbluma twórcy Podziemnego Archiwum Getta Warszawskiego

Joanna Nalewajko-Kulikov
AR tom 29

Nowy przekład wszystkich zidentyfikowanych do dziś notatek Emanuela Ringelbluma spisywanych między wrześniem 1939 a styczniem 1943 r., i zaopatrzonych w nowy aparat krytyczny. Przyjęta perspektywa edytorska zwraca uwagę na notatki Ringelbluma jako na piśmienną praktykę życia codziennego i osadza je w kontekście pozostałych materiałów Archiwum Getta Warszawskiego, dla którego stanowiły one inspirację i punkt wyjścia.

Warszawa

AR tom 29

Nowy przekład wszystkich zidentyfikowanych do dziś notatek Emanuela Ringelbluma spisywanych między wrześniem 1939 a styczniem 1943 r., i zaopatrzonych w nowy aparat krytyczny. Przyjęta perspektywa edytorska zwraca uwagę na notatki Ringelbluma jako na piśmienną praktykę życia codziennego i osadza je w kontekście pozostałych materiałów Archiwum Getta Warszawskiego, dla którego stanowiły one inspirację i punkt wyjścia.

MŻIH B-650/III

18 września 1946 r. spod gruzów domu przy Nowolipkach 68 na terenie dawnego getta wydobyto dziesięć metalowych skrzynek. Papiery w skrzynkach były wilgotne, trudne do rozdzielenia, częściowo przeżarte pleśnią, ze śladami rdzy po spinaczach. Była to pierwsza z odnalezionych dwóch części konspiracyjnego Archiwum Getta Warszawskiego, potocznie nazywanego Archiwum Ringelbluma. Dzisiaj wiemy, że w tych skrzynkach zmieszczono ponad dwadzieścia tysięcy kart, w tym rysunki i fotografie…

ARG I 1458

ARG I 1458

Warszawa-getto

AR tom 5

Tom piąty Archiwum Ringelbluma przedstawia 71 tekstów dotyczących szeroko pojętego życia społecznego w getcie warszawskim. Teksty podzielone zostały według kryterium tematycznego i zebrane w następujące działy: obrazy getta, uchodźcy i przesiedleńcy, komitety domowe, kobiety, walka z tyfusem, gospodarka i finanse, wychowanie i edukacja, Żydzi i Polacy. Asymilatorzy i neofici, Żydzi i Niemcy, Żydowska Służba Porządkowa, „Trzynastka”. Pracę poprzedzają Wprowadzenie oraz Wstęp, prezentujące historię udostępniania Archiwum Ringelbluma i przedstawiające charakterystykę tomu. Całość uzupełniona została o wykaz skrótów, objaśnienia skrótów i nazw najczęściej występujących w tekście, wykaz dokumentów, bibliografię oraz indeks osób i geograficzny a także opatrzona streszczeniem w języku angielskim.

1/1946
wrzesień 1946
PL.677

1/1946
wrzesień 1946
PL.677

Łódź

5/1946
1946-09-25
DL.17

5/1946
1946-09-25
DL.17

Warszawa

ARG I 422

ARG I 422

ARG I 1459

ARG I 1459

Warszawa-getto

Katarzyna Person
AR tom 5

Tom piąty Archiwum Ringelbluma przedstawia 71 tekstów dotyczących szeroko pojętego życia społecznego w getcie warszawskim. Teksty podzielone zostały według kryterium tematycznego i zebrane w następujące działy: obrazy getta, uchodźcy i przesiedleńcy, komitety domowe, kobiety, walka z tyfusem, gospodarka i finanse, wychowanie i edukacja, Żydzi i Polacy. Asymilatorzy i neofici, Żydzi i Niemcy, Żydowska Służba Porządkowa, „Trzynastka”. Pracę poprzedzają Wprowadzenie oraz Wstęp, prezentujące historię udostępniania Archiwum Ringelbluma i przedstawiające charakterystykę tomu. Całość uzupełniona została o wykaz skrótów, objaśnienia skrótów i nazw najczęściej występujących w tekście, wykaz dokumentów, bibliografię oraz indeks osób i geograficzny a także opatrzona streszczeniem w języku angielskim.

Warszawa

7/1946
1946-11-08
DL.17

7/1946
1946-11-08
DL.17

Warszawa

ARG I 644

ARG I 644

Warszawa-getto Getto warszawskie

Ruta Sakowska
AR tom 1

Archiwum Getta Warszawy jest świadectwem jedynego w swym rodzaju, pośmiertnego sukcesu intelektualnego. Mimo izolacji, na podstawie niepełnych, wyrywkowych i niejednokrotnie spóźnionych informacji o losie gett regionalnych, ekipa Ringelbluma stosunkowo wcześnie dokonała rozpoznania charakteru hitlerowskiej zagłady Żydów. Nie ograniczając się do tzw. makrohistorii badacze konspiracyjnego Archiwum Getta odważnie sięgnęli po problematykę mikrohistorii – losów przeżyć, duchowego świata jednostek w obliczu narodowej katastrofy. W listach o Zagładzie, pożegnalnych listach Żydów z gett regionalnych, znalazły odbicie rozpacz i nadzieja, bunt i rezygnacja, wiara i zwątpienie ginących ludzi.

Warszawa

Katarzyna Person
AR tom 14

Kolekcja Wassera, której poświęcono ten tom, to zespół dokumentów przekazanych po wojnie do YIVO Institute for Jewish Research w Nowym Jorku przez Hersza Wassera, sekretarza grupy Oneg Szabat. Jest to jedyny, poza Żydowskim Instytutem Historycznym, zbiór dokumentów z Archiwum Ringelbluma i świadectwo nie tylko niezwykłego dzieła jakim były prace Oneg Szabat, ale też powojennych losów, jakie stały się udziałem tych, którzy w tym przedsięwzięciu uczestniczyli. Na tom składają się dokumenty wyłączone w 1946 r. z pierwszej części Archiwum przez Hersza Wassera oraz niepublikowane dotąd dokumenty spoza ARG, tworzone głównie na potrzeby Delegatury Rządu na Kraj.

Warszawa

AR tom 1

Archiwum Getta Warszawy jest świadectwem jedynego w swym rodzaju, pośmiertnego sukcesu intelektualnego. Mimo izolacji, na podstawie niepełnych, wyrywkowych i niejednokrotnie spóźnionych informacji o losie gett regionalnych, ekipa Ringelbluma stosunkowo wcześnie dokonała rozpoznania charakteru hitlerowskiej zagłady Żydów. Nie ograniczając się do tzw. makrohistorii badacze konspiracyjnego Archiwum Getta odważnie sięgnęli po problematykę mikrohistorii – losów przeżyć, duchowego świata jednostek w obliczu narodowej katastrofy. W listach o Zagładzie, pożegnalnych listach Żydów z gett regionalnych, znalazły odbicie rozpacz i nadzieja, bunt i rezygnacja, wiara i zwątpienie ginących ludzi.

Warszawa

AR tom 14

Kolekcja Wassera, której poświęcono ten tom, to zespół dokumentów przekazanych po wojnie do YIVO Institute for Jewish Research w Nowym Jorku przez Hersza Wassera, sekretarza grupy Oneg Szabat. Jest to jedyny, poza Żydowskim Instytutem Historycznym, zbiór dokumentów z Archiwum Ringelbluma i świadectwo nie tylko niezwykłego dzieła jakim były prace Oneg Szabat, ale też powojennych losów, jakie stały się udziałem tych, którzy w tym przedsięwzięciu uczestniczyli. Na tom składają się dokumenty wyłączone w 1946 r. z pierwszej części Archiwum przez Hersza Wassera oraz niepublikowane dotąd dokumenty spoza ARG, tworzone głównie na potrzeby Delegatury Rządu na Kraj.

AR tom 1

Archiwum Getta Warszawy jest świadectwem jedynego w swym rodzaju, pośmiertnego sukcesu intelektualnego. Mimo izolacji, na podstawie niepełnych, wyrywkowych i niejednokrotnie spóźnionych informacji o losie gett regionalnych, ekipa Ringelbluma stosunkowo wcześnie dokonała rozpoznania charakteru hitlerowskiej zagłady Żydów. Nie ograniczając się do tzw. makrohistorii badacze konspiracyjnego Archiwum Getta odważnie sięgnęli po problematykę mikrohistorii – losów przeżyć, duchowego świata jednostek w obliczu narodowej katastrofy. W listach o Zagładzie, pożegnalnych listach Żydów z gett regionalnych, znalazły odbicie rozpacz i nadzieja, bunt i rezygnacja, wiara i zwątpienie ginących ludzi.

praca zbiorowa Didi-Huberman, Georges Epsztein, Tadeusz Duńczyk-Szulc, Anna Kendziorek, Piotr

Warszawa

ARG II 257

ARG II 257

Warszawa-getto

ARG I 683-8

ARG I 683-8

Warszawa-getto